އަސަރުކުރުވަނިވި ތަޤްރީރެއް
ދުނިޔޭގެ ލީޑަރުންގެ ބަސް ހުއްޓުވާލި ކުޑަކުއްޖެއްގެ ވާހަކަ
ޢަބްދުﷲ ނަޢީމު އިބްރާހީމް
(ސިވާރން ކަލިސް ސުޒުކީ އުފަންވީ ކެނެޑާގެ ވެންކޫވާގައި 1979 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 30 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އޭނާއަކީ ވަރަށް ކުޑައިރު ދުނިޔޭގެ ތިމާވެށި ޙިމާޔަތްކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރާ ޖަމާޢަތެއް އުފައްދައިގެން މަސައްކަތް ފެށި ކުއްޖެކެވެ. މިކަމުގައި އޭނާޔާ ބައިވެރިވީ އޭނާގެ ރައްޓެހި އެއް ޢުމުރުގެ ކުޑަކުދިންކޮޅެކެވެ. ތިރީގައި މިވަނީ 1992 ވަނަ އަހަރުގެ ބްރެޒިލްގެ ރިއޯ ޑި ޖެނޭރޯގައި ބޭއްވި މަޝްހޫރު “އާރތު ސަމިޓް” ގައި ސިވާރން ދެއްކި ވާހަކައިގެ އަވަސް ތަރުޖަމާއެކެވެ. އޭރު އޭނާގެ ޢުމުރަކީ އެންމެ 13 އަހަރެވެ.)
ޢީދު ދުވަހާ ދިމާކޮށް ތިޔަ ކުދިންގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ކުއްޖެއްގެ ގޭގައި ވެސް ކުކުޅުން ކޮންމެވެސް އެއްޗެއް ހަދާނެއެވެ. މިހާރަކަށް އައިސް، އައިސް ކުކުޅު ކައްކަމުން އަންނަ ނަމަވެސް ކުރިން ކައްކައި އުޅެނީ ދިވެހި ކުކުޅެވެ. ޢީދު ނަމާދުން ފައިބައިގެން ޢީދު ޞަލަވާތް ކިޔަވައި ސައިބޮއި ނިންމުމަށްފަހު ދެން ކުރަންފަށާ ކަމަކީ ކުކުޅު ހިފުމެވެ. މި ޒަމާނަށް އައިއިރު ގިނަ ކުދިންނަށް ދިވެހި ކުކުޅެއް ފެނުމުގެ ނަސީބު ލިބޭނީ ވެސް ވަރަށް މަދުންކަމަށް ބުނުން ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ.
އަދަބު މިލަފުޒަކީ ޢަރަބި ލަފުޒެކެވެ. މިލަފުޒުގެ އިޞްތިލާހީ މާނައަކީ މީހަކު ކުރާ ކަންތަކާއި ބުނާ ބަސްތައް ކުށުން ސަލާމަތްކުރާނެމަގު އުނގެނިގަތުމެވެ. އަދި އެފަދަ ކުށުން މީހާ ސަލާމަތްކޮށް ލެހެއްޓުމަށް ބޭނުންކުރާ ކަންތައްތަކަމަށް މުޙަންމަދު ޖަމީލް ދީދީ (2009) ބާޔަންކުރައްވައެވެ. ވީމާ އިންސާނާގެ ގައިގައި ޤުދުރަތުން ލައްވަވާފައި ރަގަޅު ސިފަތަކުގެ މައްޗަށް ހޭނި އެސިފަތައް ދެމެހެއްޓުމަށް ކުރާ މަސައްކަތައްވެސް އަދަބޭ ކިޔެއެވެ. ނަމަވެސް މިއީ ނަފްސުގެ އަދަބެވެ.
ކުޑަ ކުދިންގެ ބަހުރުވަ އަކީ ޚާއްޞަ ބަހުރުވައެކެވެ. ކޮންމެ ކުޑަ ކުއްޖަކުވެސް ވާހަކަ ދައްކަން ފަށަނީ އޭނާގެ އަމިއްލަ ބަހުރުވައަކުންނެވެ. އެ ބަހުރުވައަކީ އެ ކުއްޖަކު ބޮޑު ވެގެން އަންނަ މާޙްވަލާއި އިވޭ އަޑުތަކެއްގެ ސަބަބުން ކުއްޖާއަށް ދަސްވާ ބަހުރުވައެއް ކަމަށް މާހިރުން ވިދާޅުވެއެވެ.
ތަޢާރަފް
(1 ޖޫން 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރި ބައާ ގުޅޭ)
މިއަދަކީ ޙަލީމް އަލަށް ހުކުރަށް ދިޔަ ދުވަހެވެ. ޙަލީމް ހުކުރަށް ދިޔައީ ހުދުކުލައިގެ ގަމީހެއް ލައިގެންނެވެ. ބޮލުގައި އަޅައިފައި އޮތީ ހުދު ކުލައިގެ ތާކިހަލެކެވެ. ބައްޕަޔާއެކު ޙަލީމް ހުކުރު މިސްކިތަށް ދިޔައީ ޚުޠުބާ ނުފަށަނީހެވެ. 
ވިޔަފާރިމަރުކާ ބަދަލުކުރުމަކީ ނުވަތަ ރީބްރޭންޑިންގއަކީ ވިޔަފާރި ދާއިރާގައި، ކުންފުނީގެ މަޤުބޫލުކަން އިތުރުކުރުމަށް ޓަކައި، ކުންފުނި އިޝްތިހާރުކުރުމަށް ޓަކައި، ކުންފުންޏެއްގެ ތަޞައްވުރު ބަދަލުކުރުމަށްޓަކައި ކުރާ ކަމެކެވެ. އޭރަކު ޤާއިމުވެފައި އޮތް ނަމެއް، ނިޝާނެއް، ބަދަލުކޮށް އާ މަރުކާއަކާއި އާ ނަމެއް ދިނުމަކީ އެ މުދަލެއް ނުވަތަ ކުންފުންޏެއް އަލުން މާރުކޭޓުކުރުމަށްޓަކައި ގެންގުޅޭ މުހިންމު އިޝްތިރާޖެކެވެ. އިޝްތިހާރުކުރުމަށް ޓަކައި ބޭނުންކުރާ ކާމިޔާބު ހުނަރެކެވެ. އެހާމެ މޮޅު އިސްތިރާޖީ އުކުޅެކެވެ. ފަހަރެއްގައި ވެސް މިއީ އޮޅުވައިލުމަށް ޓަކައި ކުރެވޭ ކަމެކޭ ދަންނަވާކަށް އަޅުގަނޑު ނެތީމެވެ. ނަމަވެސް އަޅުގަނޑު ދަންނަވާނީ މިއީ ވިޔަފާރި އުކުޅެއް ކަމުގައެވެ.
މިއަދަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޅެންވެރީންގެ ދުވަހެއް ފާހަގަކުރާން ފެށިތާ 32 އަހަރު ފުރޭ އުފާވެރި ޅެންވެރީންގެ ދުވަހެވެ. މި މުނާސަބަތުގައި ރާއްޖޭގެ އެންމެހައި ޅެންވެރީންނާއި ޅެންވެރިކަމަށާއި ދިވެހި އަދަބިއްޔާތަށް ލޯބިކުރައްވާ ހުރިހާ އަދީބުންނަށް ތަހުނިޔާއާއި ހެޔޮ އެދުންތައް އަރިސްކުރަމެވެ. ދިބެހި ޅެންވެރިކަން ކުރިއެރުވުމަށް ދިވެހިބަހުގެ އެކެޑަމީއާއި ދިވެހި ޅެންވެރީން ކުރައްވާ މަސައްކަތްޕުޅަށް ތަޢުރީފު ކުރަމެވެ. ހުރިހާ ވެސް ކާމިޔާބީއަކަށް އެދެމެވެ.
މަޒުމޫނަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ މަޒުމޫނުގެ މާނައަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ "މަޒުމޫނު" މި ލަފުޒުގެ މާނައަކީ "މައިގަނޑުނަމެއްގެ މައްޗަށް ލިޔެފައިވާ ބަޔާން" ކަމަށް ދިވެހިބަސްފޮތް (2006) ބަޔާން ކުރެއެވެ. ގިނަ ލިޔުންތެރިން އެއްބަސްވާ ގޮތުގައި މަޒުމޫނަކީ ވަކި މައިގަނޑުނަމެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްގެން އެއްކުރެވިފައިވާ ނުވަތަ އެއްކުރާ ޕެރެގްރާފުތަކެކެވެ. ޕެރެގުރާފަކީ ވަކި މައިގަނޑުނަމެއްގެ މައްޗަށް ލިޔާ، (2 އަށްވުރެ) ގިނަ ޖުމުލަތަކެވެ. ޖުމުލައަކީ މާނައެއް ދޭހަވާގޮތަށް އަތުރައިލެވިފައިވާ ލަފުޒުތަކެކެވެ. އެހެންވީމާ ރަނގަޅު މަޒުމޫނަކީ ރީތި ފެށުމާއި އަޮއްޓަރު ހުރި ބަދަހި މައިގަނޑަކާާއި ޚުލާޞާކޮށްދެނިވި ނިންމުމެއް ގެނެސްފައިވާގޮތަށް
ކަރާގެ ރަދީފު (2) ގައި ހިމަނައިލެވޭތޯ އަޅުގަނޑު ބެލީ ކަރާ ހެއްދުމުގެ މަސައްކަތުގައި ބޭނުން ކޮށް އުޅޭ، އެ ނަމެއްގެ ކުރިޔަށް [ކަރާ] މި ލަފުޒު އިތުރުކޮށްފައި ނުވާ ބައެއް ނަންނަމެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ކަރާވެޔޮ ހެދިބޮޑުވުމުގެ އެކި މަރުޙަލާއާ ގުޅިގެން ބޭނުންކުރާ ބައެއް ނަންނަމެވެ. މި ބައިގައި ބަލައިލާނީ ކަރާވެލަށާއި ކަރަޔަށްޖެހޭ ބައެއް ބަލިބައްޔަށް ކިޔައިއުޅޭ ނަންނަމަށެވެ. 
ޞޯދަކީ އަޅުގަނޑުގެ ދިވެހި މުދައްރިސެވެ. ޞޯދު ފިޔަވައި ދިވެހިބަހުގެ އެއްވެސް ހަމައެއް، ލިޔުމުގެ އެއްވެސް އުޞޫލެއް އަޅުގަނޑަށް ކިޔައިދިން އެއްވެސް މީހަކު ނުހުންނާނެއެވެ. އެހެންވީމާ އަޅުގަނޑުގެ ދިވެހި މުދައްރިސަކީ ހަމައެކަނި ޞޯދެވެ. ޞޯދޭ މި ދަންނަވަނީ މުލީ ޢަބްދުﷲ ޞާދިޤުގެ ވާހަކައެވެ.
މިއީ 2015 ވަނަ އަހަރުގެ ނަޞްރުގެ ދުވަހުގެ މުނާސަބަތުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤައުމީ ދިފާޢީ ބާރުން، އިންތިޒާމު ކުރައްވައިގެން، ސިފައިންގެ މައިމަރުކަޒު (ކަޅުތުއްކަލާ ކޮށި)ގައި ބޭއްވެވި ނަޞްރުގެ ދުވަހުގެ ޚާއްޞަ ޖަލްސާގައި އެ ޖަލްސާގެ ޝަރަފުވެރިމެހުމާނު، ފަންވަތުގެ އެޑިޓަރ އާދަމް ނަޞީރު އިބްރާހީމް ދެއްވި ތަޤުރީރެވެ. 
ށަވިޔަނި މަރޮށީ ބިއްދޮށުގޭ މުޝީރާގެ ފިރިމީހާ، ރުޝްދީ މަރުވީ ދޮށީގެ މަސްވެރިކަމަށް ނިކުމެ އުޅެނިކޮށް ވަރަށް ކުއްލި ގޮތަކަށެވެ. އެއީ ޝަޢުބާން މަހެއްގެ އަށްވަނަ ދުވަހެވެ. އެ ހިތާމަ ނުފިލައި އުޅެނިކޮށް ދެން އައި ޝައްވާލު މަހުގެ އަށާވީސްވަނަ ދުވަހު މުޝީރާގެ އަށާރަ އަހަރުގެ ދަރިފުޅު ޝާވިން މަރުވީ މާލޭގައެވެ. އޭނާ މަރުވީ ބޭރު ތޮށިމަތިން ކަހައިލައިގެން ސައިކަލާއެކު ކަނޑަށް ވެއްޓިގެންނެވެ.