އަހަރެން ފިކުރާވި އިސްލާމް ދީން (1)
ޢަބްދުﷲ ފާރޫޤު ޙަސަން
_____________________________________________________________________
"އަހަރެން ފިކުރާވި އިސްލާމް ދީން" މި ފޮތަކީ 2018 ގައި ޢަބްދުﷲ ފާރޫޤު ޙަސަން ލިޔުއްވައި ޝާއިޢުކުރައްވައިފައިވާ ފޮތެކެވެ. މި ފޮތް ފަންވަތުގައި މި ޝާއިޢުކޮށްލަނީ ފޮނުގެ މުހިއްމުކަމުންނެވެ. މި ފޮތް ފަންވަތުގައި ޝާއިޢުކުރުމުގެ ހުއްދަ ދެއްވިކަމަށް ޓަކައި ފޮތުގެ މުޞައްނިފު އަލްއަޚު ޢަބްދުﷲ ފާރޫޤު ޙަސަނަށް ވަރަށް އިޚުލާޞްތެރިކަމާއެކު ޝުކުރުދަންނަވަމެވެ. އެނގިވަޑައިގަންނަވާނޭ ފަދައިން ފާރޫޤަކީ، ދިނީ އަދަބީ، އަޚުލާޤީ، ތާރީޚީ ގިނަ ފޮތްތަކެއް ދިވެހި މުޖުތަމަޢަށް ފޯރުކޮށްދެއްވައިފައިވާ އަދި މިއަދު ވެސް އަދަބީ ޚިދުމަތުގައި ދެމި ހުންނެވި ވަރަށް ޚިދުމަތްތެރި އަދީބެކެވެ.
__________________________________________________________________
ފެށުމުގެ ބަސް
އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ
ބިސްމި ކިޔައިގެން ކޮންމެ ރަނގަޅުކަމެއް ފެށުމަކީ އިސްލާމީ ރިވެތި އަދި މާތް އާދަތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭކަމެކެވެ. ކީރިތި ޤުރްއާނުން ފުރަތަމަ ބާވައިލެއްވި އާޔަތުގައި މާތްﷲ އަންގަވަނީ (اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ) "ކަލޭގެފާނުގެ ވެރިރަސްކަލާނގެ އިސްމުފުޅުން (ނަންފުޅު ގަނެގެން) ކިޔަވާ ވިދާޅުވާށެވެ." ﷲގެ ނަންފުޅު ގަނެގެން، އެ ނަންފުޅުން ބަރަކާތް ޙާޞިލުކޮށްގެން، ކުރާ ކޮންމެ ކަމެއްވެސް ކުރުމަށް ދީން ގޮވައިލައެވެ. ބިސްމި ނުކިޔާ ފަށާ ކޮންމެ ކަމަކީ ބަރަކާތް ހުސްވެފައިވާ ކަމެކެވެ. ކީރިތިރަސޫލާ عليه الصلاة والسلام ޙަދީޘްކުރައްވަނީ "ބިސްމި ނުކިޔާ ފަށާކޮންމެ ކަމަކީ ބަރަކާތް ކެޑިފައިވާ ކަމެކެވެ." ކޮންމެ ޙަރަކާތެއްވެސް ކުރަންވާނީ އަދި ކޮންމެ މިސްރާބެއްވެސް ޖަހަންވާނީ ބިސްމި ކިޔައިގެންނެވެ. ކާންފަށާއިރު، ވުޟޫކުރަން ފަށާ އިރު، ހެދުންލާއިރު ، އެއްޗެއް ބޯން ފަށާއިރު، އެއްޗެއް ކަތިލާއިރު ބިސްމިކިޔުމަކީ އިސްލާމީ ރިވެތި އަދަބުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ސުންނަތެކެވެ. ކީރިތިރަސޫލާ عليه الصلاة والسلام ، ޢުމަރު ބިން އަބީ ސަލްމާ އަށް ވިދާޅުވިއެވެ. (
ފަހަކަށް އައިސް ބައެއް އިސްލާމީ ޤައުމުތަކުގައި، އަދި ބައެއް އިސްލާމީ މުޖްތަމަޢުތަކުގައި ރަމަޟާންމަސް އައުމުން ނުވަތަ ޢީދު އައުމުން ނުވަތަ ހިޖްރީ އައު އަހަރު ލައިގަތުމުން އިޙްތިފާލުނުކުރާ މިންވަރަށް ކްރިސްމަސް ފާހަގަކުރަމުންދާ ކަން ފާހަގަކުރެވެ އެވެ. އިރުމައްޗަށް ނިސްބަތްވާ މި ސަރަޙައްދުތައް މިހާބޮޑަށް ހުޅަނގުވަންތަ ވެގެން މި ދަނީ ކީއްވެގެންބާވައެވެ؟ ކްރިސްމަސް ތެރޭގައި ބައެއް ޤައުމުތަކަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ބައެއް ބޭރުމީހުންނަށް މިއީ ކްރިސްޓިއަން ޤައުމެއްހޭ އަހާލެވޭ ވަރަށް އެކަންތައް ވަނީ ފެތުރިފަ އެވެ. 
294. ރަސޫލު
'ދީނީ ހަރުކަށި ފިކުރު' މިއީ މިހާރު ވަރަށް ގިނައިން އިވޭ އިބާރާތެކެވެ. 'ދީނީ ހަރުކަށި ފިކުރު' މުޖުތަމައުގައި ފެތުރޭ ވާހަކައެވެ. 'ދީނީ ހަރުކަށި ފިކުރު'ގެ ނުރައްކާތެރިކަމުގެ ވާހަކައެވެ. ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި، ބައެއް މުސްލިމު ގައުމުތަކުގައި، ކުރެވޭ ހަނގުރާމަތަކުގައި ބައިވެރިވުމަށް 'ދީނީ ހަރުކަށި ފިކުރު'ގެ މީހުން ދާކަމުގެ ވާހަކައެވެ. ރާއްޖޭގައްޔާއި އަދި ރާއްޖޭން ބޭރުގައި ވެސް، މީހުން މެރުމާއި ފޭރުމާއި ވައްކަންކުރުމާއި މިފަދަ އަމަލުތައް، 'ދީނީ ހަރުކަށި ފިކުރު'ގައި ޖެހިފައި ތިބި މީހުން ހިންގާ ވާހަކައެވެ. 
ފައިދިގުމަކުނުގެ ގެއަކީ، ދެރަވަރުގެ ގެއެއްކަމަށް ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި އަންގަވާފައިވެއެވެ. އެކަމުގެ ސިއްރަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ އިސްލާމްދީނުގައި އަންގަވާފައިވާ ގޮތަށް ބިނާކޮށް އާރާސްތުކުރާ މުސްލިމުންގެ އިސްލާމީ ގެއާ، ފައިދިގުމަކުނުގެ ގެ، ތަފާތުވާ ކަންތައްތަކަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ފައިދިގު މަކުނުގެ ގޭގެ ދެރަ ކަމަކީ، އެ ގެ ހަދާފައިވާ މަކުނުވަލުގެ ދެރަކަން ކަމަށް ބައެއް މީހުން ހީކުރާއިރު، އެކަމާމެދު މިޒަމާނުގެ ސައިންސް ބުނަނީ ކީކޭތޯއެވެ؟ ފައިދިގު މަކުނުގެ ގެއާ އެއްގޮތަށް ދެރަވެ ނިކަމެތިވެގެންދާ ގެދޮރުގެ ޙާލަތަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ މިފަދަ އެތައް ސުވާލެއްގެ ޖަވާބު، މި މަޒުމޫނުގައި ވެއެވެ.
ދުޢާކުރުމަކީ މާތްﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުން ކަމަކަށް އެދި ދެންނެވުމެވެ. ދުޢާއަކީ އިންސާނާގެ ހިތުގައި އުފެދޭ ފުން އިހްސާސެއްގެ ފާޅުވުމެކެވެ. ދުޢާކުރުމަކީ ވަރަށް މާތް އަޅުކަމެކެވެ. އަރަހުށި މާތްﷲ ވަނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބޭނުންތަކުގައި އެކަލާނގެ ޙަޟުރަތަށް ދުޢާދެންނެވުމަށް އަމުރުކުރައްވައިފައެވެ. އިޚްލާސްތެރިކަމާއެކު ކުރާ ދުޢާތަކަށް އިޖާބަދެއްވުމުގެ ޝަރަފް ދެއްވާނެކަން އަންގަވައިފަ އެވެ.
މިއީ ޙައްޖު މޫސުމުގެ ދުވަސްވަރެވެ. ޙައްޖަކީ ބަދަނީ އަދި މާލީ އަޅުކަމެކެވެ. އެއީ ރޫޙުތައް މަތިވެރިވެ، ނަފްސުތައް އުޖާލާވާ މޫސުމެކެވެ. ޙައްޖުވެރިން ﷲގެ ޙަޟްރަތާ ކުއްތަންވެފައިވާ މިންވަރުގެ ސަބަބުންނެވެ. ﷲގެ ރިޙާބުގެ ތެރޭގައި، އަލްމަސްޖިދުލް ޙަރާމުގެ ޙަރަމުފުޅުގެ ތެރޭގައި އެމީހުން ތިބޭތީއެވެ. ޙައްޖުވެރިންނަކީ ﷲގެ ވަފްދެވެ. ﷲގެ ޙަޟްރަތަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ބަޔަކަށް ﷲ ކަމޭ ހިއްތަވާނެއެވެ. ދީލަތިވެ ވޮޑިގަންނަވާނެއެވެ. އެމީހުން ކަމަކަށް އެދި ދަންނަވައިފިނަމަ އެކަމެއް ފުއްދަވާ ދެއްވަވާނެއެވެ. އެމީހުން ފާފަ ފުއްސަވާ ދެއްވުމަށް ދަންނަވައިފިނަމަ އެމީހުންގެ ފާފަތައް ފުއްސަވާ ދެއްވާނެއެވެ.
ޤުރުއާނުގެ ތަފްސީރު ކުރުމުގައި، އެންމެ ފުރަތަމަ އަދި އެންމެ ނުރައްކާތެރި މައްސަލައަކީ އިންސާނާއަށް އޭނާގެ ފެންވަރާއި އެ ކަމަށް އެކަށީގެންވާ ވަރު ނުވިސްނި ޤުރުއާނުގެ މާނަ ތަފުސީރުކުރަމުން ގެންދިޔުމެވެ. އަދި ވަކިން ޚާއްސަކޮށް މި ޒަމާނުގައި މި ކަމުގެ ސަބަބުން އިންތިހާ ދަރަޖައިގެ އޮޅުންތަކާއި ގޯސްތައް މި ދަނީ ވަމުންނެވެ. އެހެނީ ތިމާއަށް އަރަބިބަސް އެނގުމުން ނުވަތަ އަރަބިބަސް މާނަކޮށްލާން އެނގުމުން ޤުރުއާނުގެ ހުރިހާ މާނައެއް ވެސް އެ އެނގުނީކަމަށް ހީކުރާ މީހުން މި ދަނީ ގިނަވަމުންނެވެ. ހަގީގަތުގައި ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް ޢިލްމަކީ ނުވަތަ ފަންނަކީ ހަމައެކަނި އޭގެ ބަސް ދަސްވެގެން މާނަކުރާން އެނގުނަކަސް އެނގޭ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ކަމެއްނޫނެވެ.
އަޑުއިވޭގޮތުން އަޖައިބުކުރުވަނިވިއެވެ. ނަމަވެސް، ދުނިޔޭގެ މުސްލިމުންނަށް ނަސީބަކުން އެއީ މާކުރިން ޤާއިމްވެފައިވާ ޙަޤީޤަތެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ޗާރޓަށް ބަލައިލާށެވެ. އިންޑޮނީޝިޔާ ދުނިޔޭގެ އެންމެ އިރުމަތީފަރާތުގައި ވާތަން ތިބާއަށް ފެންނާނެއެވެ. އިންޑޮނީޝިޔާގެ އެންމެ ބޮޑެތި ސިޓީތަކަކީ، ޖާވާ، ސުމާޓްރާ، ބޯރނިއޯ އަދި ސައިބިލް އެވެ. އެޤައުމުގެ ގަޑިން ގާތްގަނޑަކަށް ފަތިހު 5:30 ހާއިރު ސައިބިލްއަށް ފަތިސްވާއިރު ފަތިސްނަމާދުގެ ބަންގި ދޭން ފެށެއެވެ. އިންޑޮނީޝިޔާގެ އެތައް ހާސް މުދިމުންނެއް ބަންގިދޭންފަށައެވެ.
އިސްމާޢީލިއްޔާ މިނަން ނިސްބަތް ކުރެވިފައިވަނީ އަލްއިމާމު އިސްމާޢީލު ބުނު ޖަޢުފަރުއްޞާދިޤަށެވެ. އެކަމަކު އޭނާއަކީ އިމާމެއްކަމަށް ޝީޢީންގެ އިޘްނާ ޢަޝަރިއްޔާއިން އިޢުތިރާފެއްނުވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އިސްމާޢީލިން ޤަބޫލުކުރަނީ އޭނާއަކީ އިމާމެއްކަމުގަ އެވެ. އަދި މިބައިމީހުންނަށް ސަބްޢިއްޔާއިންނޭ {1} ވެސް ކިޔާ އުޅެ އެވެ. އިސްމާޢީލަކީ ޝީޢީންގެ ހަވަނަ އިމާމު އަލްއިމާމު ޖަޢުފަރުއްޞާދިޤުގެ ދޮށީ ދަރިކަލުންނެވެ.
ވާހަކަ ލިޔާ މީހަކު ވަރަށް ދިގު ވާހަކައެއް ލިޔުނެވެ. މިވާހަކަ ފެނިފައި އޭނާގެ ރަޙުމަތްތެރިޔަކު ބުނެލިއެވެ. "އަސްތާ- ހާދަހާ ދިގު ވާހަކައެކޭ-! މި ވާހަކަ ލިޔަމުންގޮސް ފޫހިވާ ގޮތެއް ނުވޭތަ-؟"