އަދުގެ ޚާއްސަ

ދީން

Print

(16) ފަނޑިޔާރުގެ މިނިވަން ކުރުމަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ގޮވައިލެއްވި: އަލް ޤާޟީ އަލްމާވަރްދީ

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ އިސްލާމީ ތާރީޚް

 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ 

 

އިސްލާމްދީން ބާވައިލައްވައި މި ދީން މި ބިމުގައި ސާބިތުވުމާ ވިދިގެން މުޖްތަމަޢުގެ އަފްރާދުންގެ މަސްއަލަތައް ޙައްލުކޮށްދޭނެ ނިޔާވެރީންނަށާއި، އަނިޔާވެރީންގެ އަނިޔާވެރިކަމުންނާއި ޙައްދުފަހަނަޅައިދާ މީހުންގެ ޗާބޫކުތަކުން އެ މީހުން ޙިމާޔަތްކޮށް ޢަދްލު ޢިންޞާފު ޤާއިމުކުރާން ކެރޭ ޤާޟީންތަކަކަށް މި ދީން ބޭނުންވިއެވެ. އިސްލާމްދީނުގެ އުޞޫލުތަކުން މީސްތަކުންނަށް ލިބުނު  އެންމެ ފޮނި  އެއް މޭވާއަކީ މީސްތަކުންގެ ހިތްތަކުގައި އިންސާފުވެރިކަމުގެ ތިލަފަތް ޤާއިމުކުރުމެވެ. މި ތިލަފަތުން މީސްތަކުންނަށް އެ މީހުންގެ ޙައްޤުތައް ކިރައިދޭނެ ބަޔަކު ލިބުމެވެ. އެ މީހުންގެ އަތްމަތީން ޢަދްލު އިންސާފު ޤާއިމުވެ މުޖްތަމަޢަށް އަމާންކަން ލިބުމެވެ. އެ މީހުންގެ އިންސާފުވެރިކަމުން ދުނިޔެއަށް ބާއްޖަވެރިކަން ލިބުމެވެ.

އަލްޤާޟީ އަބުލްޙަސަނު ޢަލީ  ބިން މުޙައްމަދު ބިން ޙަބީބުލްބަޞްރީ އަލްމާވަރްދީއަކީ ޢައްބާސީ ދައުލަތުގެ އެންމެ ބޮޑު ފަނޑިޔާރެވެ. ފަނޑިޔާރުގެއާއި ޝަރްޢީ ނިޒާމު މިނިވަން މުސްތަޤިއްލު ނިޒާމަކަށް ހެދުމަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ގޮވައިލެއްވީ ބޭކަލަކީ އަލްމާވަރްދީއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ޤާޟީކަން ކުރެއްވި ދުވަސްވަރަކީ ޢައްބާސީ ދައުލަތުގެ އެންމެ ބަލިކަށި ދުވަސްވަރެވެ.  

Print

ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މާނަ ފަހުމުކޮށްގަތުމަށް މަގެއް (7)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ދީން

 

ޑރ. ޢަބްދުލްޣަފޫރު ޢަބްދުއްރަޙީމް، ގ. މަންޒިލް

(5 އޮގަސްޓް 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރެވުނު ހިސާބާ ގުޅޭ)

ހީވާ ގޮތުގައި، މިހެންވާނީ، ނަމާދުގައި އެންމެ މުހިއްމު ކަމެއްގެ ގޮތުގައި އޮންނާން ޖެހޭނީ، ނަމާދުގެ ބޭރުފުށުގެ ކަންތައްތައް ވީހާ ވެސް ރަނގަޅަށް އަދާ ކުރެވޭތޯ ބަލާ ފަދައިން، ނަމާދުގެ އަސްލު މަގުސަދާ ދޭތެރޭ ފުންކޮށް ވިސްނައި، އެ ކަން ހާސިލު ކުރެވޭތޯ ބަލައިގެންނެވެ. ކުރީން ވެސް ބަޔާންކުރެވި ދިޔަ ފަދައިން، ނަމާދުގެ ބޭނުމަކީ، ނަމާދުކުރާ މީހާ، މާތްﷲއާ ގުޅުވައިލަދީ އަދި އެ ގުޅުމުގެ ސަބަބުން މީހާ ހެޔޮލަފާ މީހަކަށް ވުމަށް އެހީވެދީގެންނެވެ. ކުރީން ބަޔާން ކުރެވި ދިޔަ إن الصلاة تنهى عن الفحشاء والمنكر ... (ހަމަ ކަށަވަރުން ނަމާދަކީ ފާޙިޝް ކަންތައްތަކާއި މުންކަރާތްތަކުން ... ދުރުހެލިކުރުމަށް (އެހީވެދޭ) ... (ވަސީލަތެކެވެ)، މި އާޔަތުގައި ވާފަދައިންނެވެ. އެހެންވެ ނަމާދުކުރުމުގައި އެންމެ އިސްކަން ދެވެން ޖެހޭނީ މި މަގުސަދު ހާސިލުވެވޭތޯއެވެ. 

Print

އިސްލާމްދީނުގެ އަޞްލުތަކަކީ ކޮބާ؟

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ފިޤުހު

 

ޢަބްދުލްޢަޒީޒު ޖަމާލު އަބޫބަކުރު

އަޅުގަނޑުމެން ކުޑައިރުއްސުރެ ބަލައި އުޅުނު ފޮތްތަކުން އެނގޭ ގޮތުގައި އިސްލާމް ދީނުގެ އިބްތިދާއީ ނުވަތަ އަސާސީ މަޞްދަރަކީ اللهގެ މުޤައްދަސް ފޮތް (ކީރިތި ޤުރުއާން) އާއި ކައު ސާހިބާގެ ސުންނަތެވެ.  ސުންނަތޭ މި ދެންނެވީ އިތުރު އެކަލޭގެފާނުގެ ބަސްފުޅުތަކާއި ޢަމަލުފުޅުތަކަށެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހުގައި ކަމެއް ހިނގިއިރު އެކަން މަނާނުކުރައްވާ ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް ހިމެނޭ ގޮތުންނެވެ. 

Print

ޞަދަޤާތުގެ ފަރުވާ

ޝާޢިއުކުރީ ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން . ހިމެނޭބަޔަކީ ޤުރުއާނާއި ސައިންސް


ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން


ޑަކުޓަރުންނާއި ބޭސްވެރިން ކުރާ ބޭހުގެ އިތުރުން، ޞަދަޤާތުން ފަރުވާ ކުރުމަކީ މުސްލިމުންގެ ތެރެއިން ގިނަބަޔެއްގެ ސަމާލުކަމަށް އައިސްފައި ނުވާ ކަމެކެވެ. އައްތައުބާ ސޫރަތުގެ 103 ވަނަ އާޔަތުން އެނގޭ ގޮތުގައި ޞަދަޤާތް ދިނުމަކީ، އެކަންކުރާ ބަޔަކު ޠާހިރުވެ އުޖާލާވާ ކަމެކެވެ. ބަލިބައްޔާއި އޭގެ އަސަރުތައް މީސްތަކުންގެ ހަށިތަކުން ފިލުވައިލުމަށްޓަކައި ޞަދަޤާތް ދިނުމަށް ކީރިތި ރަސޫލާ (ޞައްލަ ﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ) އިރުޝާދު ދެއްވާފައި ވެ އެވެ. އިތުރު އެކަލޭގެފާނުގެ ޙަދީޘްކުރައްވާފައި
Print

ރޭތަކުގެ ސާހިބާ ކަމަނާ (ފަހުބައި)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ޢަޤީދާ

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

(އިއްޔެގެ ބާކީ ބައި)

ލައިލަތުލް ޤަދްރިވިލޭރެއަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ކޮން ރެއެއް

މާތް ﷲ ވަނީ ލައިލަތުލްޤަދްރި ވިލޭރޭ ވަންހަނާ ކުރައްވައިފައެވެ. އެހެނަސް އެކަމަށް ޝަވްޤުވެރި ކުރެއްވުމަށްޓަކައި އެއީ ރަމަޟާން މަހުގައިވާ ރެއެއްކަން ކަށަވަރު ކޮށްދެއްވިއެވެ. އެރޭ ވަނީ ރަމަޟާން މަހުގެ ފަހު ދިހައިގެ އޮނަހިރި ރެއެއްގައި ކަމަށް ވެސް އިޝާރާތް ކުރެއްވިއެވެ. މާތްﷲ މިފަދަ ވަގުތުތަކާއި ކަންތައްތައް ވަންހަނާ ކުރައްވަނީ އެކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން ޝަވްޤުވެރި ކުރެއްވުމަށް ޓަކައެވެ. 

Print

ކައު ރަސޫލާގެ ސީރަތުގެ މުތީތަކާއި ޝަޛާތަކުން (25)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ސިޔަރަތު

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

(24 މެއި 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރި ބައާ ގުޅޭ)

483. ރަސޫލާ ﷺ މަދީނާގެ ރަށްބޭރާ ހަމައަށް ވަޑައިގެންނެވުމުން ޙަދީސް ކުރެއްވިއެވެ. [މިއީ ޠައިބާއެވެ. ނުވަތަ ޠާބާއެވެ.] ރަސޫލާ ﷺ އަށް އުޙުދު ފަރުބަދަ ފެނިވަޑައިގަތުމުން ޙަދީސް ކުރެއްވިއެވެ. [މިއީ އަހުރެމެންދެކެ ލޯބިވާ އަދި އަހުރެމެން އެ ތަން ދެކެ ލޯބިވާ ފަރުބަދައެކެވެ.] 

Print

ކޮވިޑް19ގެ މި ޙާލަތުގައި ވެސް ކަންކަން ހޯދައި ބަލައި ދިރާސާކުރުމީ އޮތްކަމެކެވެ.

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ދިރާސާ

ޢަބްދުﷲ ރަޝީދު މ.ލިނެޓް

ފަތިހުގެ ތަރި، ނުވަތަ ކެތި، ފަތިހު އުދަވާން ފެށުމުން، ވަބާ ނުވަތަ ފެތުރޭ ބަލިބަލި އުފުއްލަވައިފާނޭކަމުގެ މައްޗަށް ހުރި، ނަބަވީ ބަސްފުޅުތައް ދިރާސީ ނަޒަރަކުން ދެނެގަތުމަށްޓަކައި، ބަލައި ދިރާސާކުރުމީ ނެތްކަމެއް ނޫނެވެ. ޚާއްޞަކޮށް މިއަދުގެ ޙާލަތާ ގުޅިގެން އެ ކަމުގެ މުހިއްމުކަން ބޮޑުކަމަށް ދެކެމެވެ. ކޮންމެ އަހަރެއްގެ މޭ މަހުގެ 6 ވަނަ ދުވަހަކީ، އަބަދު ވެސް ކެތި ލައިގަންނަ ދުވަހެވެ. 

Print

(15) ފަރާއިޟު ޢިލްމުވެރިޔާ: އަލްޤާޟީ އަބޫބަކްރުލް އަންޞާރީ

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ އިސްލާމީ ތާރީޚް

 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

 

އިސްލާމްދީން ބާވައިލައްވައި މި ދީން މި ބިމުގައި ސާބިތުވުމާ ވިދިގެން މުޖްތަމަޢުގެ އަފްރާދުންގެ މަސްއަލަތައް ޙައްލުކޮށްދޭނެ  ނިޔާވެރީންނަށާއި، އަނިޔާވެރީންގެ އަނިޔާވެރިކަމުންނާއި  ޙައްދުފަހަނަޅައިދާ މީހުންގެ ޗާބޫކުތަކުން އެ މީހުން ޙިމާޔަތްކޮށް ޢަދްލު ޢިންޞާފު ޤާއިމުކުރާން ކެރޭ ޤާޟީންތަކަކަށް މި ދީން ބޭނުންވިއެވެ. އިސްލާމްދީނުގެ އުޞޫލުތަކުން މީސްތަކުންނަށް ލިބުނު  އެންމެ ފޮނި  އެއް މޭވާއަކީ މީސްތަކުންގެ ހިތްތަކުގައި އިންސާފުވެރިކަމުގެ ތިލަފަތް ޤާއިމުކުރުމެވެ. މި ތިލަފަތުން މީސްތަކުންނަށް އެ މީހުންގެ ޙައްޤުތައް ކިރައިދޭނެ ބަޔަކު ލިބުމެވެ. އެ މީހުންގެ އަތްމަތީން ޢަދްލު އިންސާފު ޤާއިމުވެ މުޖްތަމަޢަށް އަމާންކަން ލިބުމެވެ. އެ މީހުންގެ އިންސާފުވެރިކަމުން ދުނިޔެއަށް ބާއްޖަވެރިކަން ލިބުމެވެ.

މާރިސްތާނުގެ ޤާޟީގެ ލަޤަބު ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ޤާޟީ އަބޫބަކްރުލްއަންޞާރީއަކީ ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކަށް އުނގަންނައިދެއްވި އެދުރުކަލޭގެފާނެކެވެ. އޭނާގެ އަރިހުން ދަރިވަރުން އެންމެ ބޮޑަށް ކިޔެވި އެއް މާއްދާއަކީ ޙިސާބާއި ޢިލްމު ފަރާއިޟެވެ. ޤާޟީ އަބޫބަކްރުލްއަންޞާރީއަކީ ޢަދްލުވެރި، ބަސް ވަރުގަދަ ބޭކަލެކެވެ. މިހެންވެ ޚަލީފާ ޢަބްދުލްމަލިކު ބިން މަރްވާން، މާރިސްތާނުގެ ޝައިޚު ކަމަށް އެކަލޭގެފާނު އިސްކުރެއްވިއެވެ. 

Print

ހުކުުރު ދުވަހެއްގައި ޢީދު އަތުވެއްޖެ ނަމަ، ހުކުރު ނަމާދު ކުރާން ޖެހޭނެތަ؟

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ފިޤުހު

 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

މިއީ ވަރަށް މަދުމަދުން ނަމަވެސް ދިމާވާނެ ކަމެކެވެ. އެއީ އިރުހަނދު އަރައި އޮއްސުމާ ގުޅިފައިވާ ކަމެކެވެ. އިރުގެ ވަށައިގެން ބިން ދަތުރުކުރުމާއި ބިމުގެ ވަށައިގެން ހަނދު ދައުރުކުރުމާ ގުޅިފައިވާ ކަމެކެވެ. ކީރިތި ރަސޫލާ r ކުރެއްވެވި ޙައްޖު (ޙައްޖަތުލްވަދާޢު)ގައި ޢީދު ދުވަހާއި ހުކުރު ދުވަސް ވަނީ އެއް ދުވަހަކަށް ވެފައެވެ. އެކަލޭގެފާނު ކަށަވަރުކޮށްދެއްވި ގޮތުގައި އެ ދުވަހަކީ މާތްﷲ މި ޢާލަމު ހެއްދެވި ދުވަހު ދުނިޔެ އޮތް ގޮތަށް މި ދުނިޔޭގެ ސޫރަދު ނިޒާމު އަނބުރައި އައި ދުވަހެވެ. މި ބަސްފުޅުގެ މުރާދަކީ ތިޔަބައިމީހުން މައްސަރުތަކުގެ ދުވަސްތައް ގުނައި ހަދާއިރު ދެން އޮޅުވައިނުލައި ރަނގަޅަށް ހިސާބުކުރާށެވެ. 

Print

ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މާނަ ފަހުމުކޮށްގަތުމަށް މަގެއް (6)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ދީން

ޑރ. ޢަބްދުލްޣަފޫރު ޢަބްދުއްރަޙީމް، ގ. މަންޒިލް

(4 އޮގަސްޓް 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރެވުނު ހިސާބާ ގުޅޭ)

އިތުރު ކޮށްލުމެއް: އަލްފާތިޙާ ސޫރަތާ ގުޅޭ އިތުރު ބައެއް މައްސަލަތައް

ދެން ގެނެސް ދެވޭނީ އަލްބަޤަރާ ސޫރަތުގެ ތަރުޖަމާއާއި ތަފްސީރު ކަމުގައި، އެންމެ ފަހުން ނިމި ދިޔަ ބައިގައި، ވާނީ ދެންނެވިފައެވެ. ނަމަވެސް، އެ ކަން ކުޑަކޮށް ފަސްކޮށްލައިފައި، ބައެއް ކިޔުންތެރީންގެ އެދިވަޑައިގަތުމުގެ މަތީން، އަލްފާތިޙާ ސޫރަތާ ގުޅޭ ދެތިން މައްސަލައެއް މި ބައިގައި ހުށަހަޅައިލާން ގަސްދުކުރަމެވެ. އަލްފާތިޙާ ސޫރަތުގެ އިސްވެދިޔަ ވާހަކަތަކަށް އިތުރުކޮށްލެވޭ އިސްތިދްރާކެއް ނުވަތަ ސަޕްލިމެންޓެއްގެ ގޮތުގައެވެ. މި ގޮތުން ބަލައިލާން ގަސްދު ކުރަނީ އަޢޫޛާއި ބިސްމިއާއި އާމީން ކިޔުމާ ގުޅޭ ބައެއް ކަންކަމުގެ މައްޗަށެވެ.

Print

އާޔަތަކާއި ފޮޓޯއެއް: ހިނިތަކުގެ އެހީތެރިކަން

ޝާޢިއުކުރީ ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން . ހިމެނޭބަޔަކީ ޤުރުއާނާއި ސައިންސް


ޢަބްދުއްދާއިމް އަލްކަޙީލު
ތަރުޖަމާ: ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން



އެކުވެރިކަމަށާއި އަނެކުންނަށް އެހީތެރިވުމަށް އެންމެ ލޯބިކުރާ އެއް މަޚުލޫޤަކީ ހިންޏެވެ. ނަމަވެސް ހިނި އެކަންކުރަނީ ކީއްވެތޯ އެވެ؟

މި ލިއުމާއެކުގައިވާ ފޮޓޯގައި މިވަނީ، އެއް ހިނި، އަނެއް ހިންޏާ ގުޅިގެން ހަދާފައިވާ ފާލަމެކެވެ. މި ފާލަން ހަދާފައިވަނީ، އެހެން ހިނިތަކެއް، އެއްތަނުން އަނެއް ތަނަށް ދިއުމަށްޓަކަ އެވެ. މިއީ ވަގުތީ ފާލަމެކެވެ. މި ފާލަން ހެދި ހިނިތައް މިވަނީ، އެހެން ހިނިތަކަކަށްޓަކައި، އޭގެ އަމިއްލަ ނަފުސުތަކުން ވަރަށް ބޮޑު ޤުރުބާނީއެއް ވެފަ އެވެ.

މިފަދަ މަންޒަރުތަކަކީ، މާތް ﷲ ހައްދަވާފައިވާ މަޚުލޫޤުންނާމެދު ވިސްނައި ފިކުރުކުރުމަށް ގޮވާލާ އެއްޗެއް ކަމުގައި ނުވޭތޯ އެވެ؟ ސައިންސްގެ ހޯދުންތަކުން އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި އެންމެ ބޮޑަށް ހިތްހަމަޖެހުން ލިއްބައިދޭ އެއްކަމަކީ، އަނެކުންނަށް އެހީތެރިވުމެވެ. މިހެންވެ ސައިންޓިސްޓުން ވިދާޅުވެ އެވެ. މުއްސަނދިވުމާއި މަޝްހޫރުވުމާއި މަތީ މަޤާމެއް ލިބުންފަދަ ކަންތައްތަކަކީ، ހިތްހަމަޖެހުން ލިއްބައިދޭނެ ކަންތައްތަކެއް ނޫނެވެ. ކީއްތޯއެވެ. ޙަޤީޤީ ހިތްހަމަޖެހުން ލިބޭނީ، އަނެކުންގެ އެހީތެރިކަމާއި އަޅާލުމަށް ބޭނުންވެފައިވާ މީހުންނަށް އަޅާލައި އެހީތެރިވެ އުޅޭނަމަ އެވެ.
Print

ކުރެވޭ ނުބައި ޢަމަލުތައް ހާމަކުރުމުގެ ނުބައިކަމާއެވެ!

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ޢަޤީދާ

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

ބައެއް މީހުންނަކީ ކުށްފާފަތައް ކުރުމަށްފަހު އެ ކަންކަން ހާމަކޮށް އެ ކަންކަމާމެދު ފަޚުރުވެރިވެ އެ ކަންކަން އިޝްތިހާރުކުރާ ބަޔެކެވެ. ކުރީ ޒަމާނުގައި އެ ކަންކަން ކުރަނީ ހޮޅުއަށީގައެވެ. ނުވަތަ ޖޯލިފަތީގައެވެ. މި ޒަމާނުގައި މީސްމީޑިޔާގައެވެ. ޓުވީޓަރާއި މޫނުފޮތުގައެވެ. 

މާތްﷲ ހެޔޮ ކަންތައްތައް ކުރުމަށް ގޮވައިލައްވައެވެ. ﷲގެ ދީނާއި ޝަރީޢަތުގައި ހިފެހެއްޓުމަށް ނަސޭޙަތް ދެއްވައެވެ. ކިޔަމަންތެރީންނަކީ ކާމިޔާބުގެ އަހްލުވެރީންނެވެ. އެއީ ނަޖާވެރީންނެވެ. ﷲ ޖައްލަ ވަ ޢަލާ ވަޙީ ކުރެއްވިއެވެ. [وَمَن يُطِعِ ٱللَّـهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا] - ([ اللَّه އަށާއި، އެކަލާނގެ رسول އާއަށް ކިޔަމަންވާ މީހާ (ދަންނާށެވެ!) ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން، ބޮޑުވެގެންވާ نصيب ލިބުމަކުން އެމީހާއަށް نصيب ލިބިއްޖެއެވެ.]) (الأحزاب: 71)

Print

ކައު ރަސޫލާގެ ސީރަތުގެ މުތީތަކާއި ޝަޛާތަކުން (24)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ސިޔަރަތު

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

(23 މެއި 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރި ބަޔާ ގުޅޭ)

468. ރަސޫލާ ﷺ ތަބޫކު ދަތުރުފުޅުގެ މަގުތައް ކަޑައްތު ކުރައްވައި ނިމިވަޑައިގަތުމުން އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީންނަށް ވިދާޅުވިއެވެ. [މާދަމާ އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ޢައިނު ތަބޫކު ފެންގަނޑު ކައިރިއަށް ތިޔަބައިމީހުންނަށް ދެވޭނެއެވެ. ތިމަންކަލޭގެފާނު ވަޑައިގަންނަވަންދެން އެ ފެންގަނޑުން ތިޔަބައިމީހުން ފެން ނުނަގާހުށިކަމެވެ!] 

469. މުސްލިމުންނަށް މި ފެން އާރުދޮށަށް ދެވުނުއިރު އޭގެ ފެންގަނޑުގައި ހުރީ ވަރަށް މަދު ފެންފޮދެކެވެ. ރަސޫލާ އެފެންގަނޑުން ފެން ނެގުން މަނާކުރައްވައިފައި ވަނިކޮށް ދެ މީހަކު އެ ފެންގަނޑުން ފެން ނެގިއެވެ.  

Print

ފަލަކީ ހިސާބުން ހަނދު ސާބިތުކުރުމާ ދެކޮޅަށް އިސްލާމީ އުންމަތް އިޖްމާޢުވިތަ؟

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ދިރާސާ

 އަޙުމަދު ޢަބްދުﷲ ސަޢީދު

_____________________________________________________

އިދާރީ ނޯޓެއް: 

މި ލިޔުމަކީ މި އަހަރު ރަމަޟާން މަސް ފެށެން ދެ ދުވަހަކަށް ވެފައި ވަނިކޮށް، މި ދިޔަ އެޕްރީލް މަހު 21 ގައި އަލްއުސްތާޛު އަޙުމަދު ޢަބްދުﷲ ސަޢީދު ލިޔުއްވައި، ޝާއިޢުކުރައްވައިފައިވާ ވަރަށް ޢިލްމީ ލިޔުމެކެވެ. އެހެންކަމުން ލިޔުން ފައްޓަވަމުން ރަމަޟާން މަހުގެ ހަނދުބެލުމަށް އިޝާރާތްކުރައްވައިފައިވާނެއެވެ. ބައެއް މީހުން ފަލަކީ ޢިލްމާއި ނުޖޫމީ ޢިލްމު އޮޅުވައިލައިގެން އުޅޭތީ އޭގެ މައްޗަށް ވެސް މި ލިޔުމުގައި އަލިއަޅުވައިލައްވައިފައިވެއެވެ. އަޙުމަދު ޢަބްދުﷲ ސަޢީދަކީ ފަލަކީ ހިސާބުތައް ދިރާސާ ކުރައްވާ އެ ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރެކެވެ. އޭނާއަކީ ޢަރަބި ތަޢުލީމު ޙާޞިލުކުރައްވައިގެން ހުންނެވި ޤާނޫނީ ވަކީލެއް ވެސް މެއެވެ. އަދި އެއީ ނޫސްވެރިކަމުގެ ދިގު ތާރީޚެއް އޮތް ލިޔުންތެރިކަމުގެ މަޝްހޫރު ތަނބެކެވެ. މި ދިޔަ ދުވަސްތަކުގައި ފަލަކީ ޢިލްމުގެ ދާއިރާގެ ގިނަ ލިޔުންތަކެއް މި ސައިޓްގައި ޝާއިޢުކުރެވިފައިވާތީ، މި ލިޔުމަކީ މި ސިލްސިލާއަށް އިތުރުކޮށްލެވޭ ވަރަށް ޢިލްމީ ބޮޅެކެވެ. މި ސައިޓްގައި މި ލިޔުން ޝާއިޢުކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ދެއްވީތީ އުސްތާޛަށް ވަރަށް އިޙުތިރާމާއެކު ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ.

_____________________________________________________

Print

(14) އަނިޔާވެރީންނާ ހަނގުރާމަކުރެއްވި ޤާޟީ: އަލްބަޤިއްލާނީ

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ އިސްލާމީ ތާރީޚް

 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ 

 

އިސްލާމްދީން ބާވައިލައްވައި މި ދީން މި ބިމުގައި ސާބިތުވުމާ ވިދިގެން މުޖްތަމަޢުގެ އަފްރާދުންގެ މަސްއަލަތައް ޙައްލުކޮށްދޭނެ ނިޔާވެރީންނަށާއި، އަނިޔާވެރީންގެ އަނިޔާވެރިކަމުންނާއި ޙައްދުފަހަނަޅައިދާ މީހުންގެ ޗާބޫކުތަކުން އެ މީހުން ޙިމާޔަތްކޮށް ޢަދްލު ޢިންޞާފު ޤާއިމުކުރާން ކެރޭ ޤާޟީންތަކަކަށް މި ދީން ބޭނުންވިއެވެ. އިސްލާމްދީނުގެ އުޞޫލުތަކުން މީސްތަކުންނަށް ލިބުނު އެންމެ ފޮނި އެއް މޭވާއަކީ މީސްތަކުންގެ ހިތްތަކުގައި އިންސާފުވެރިކަމުގެ ތިލަފަތް ޤާއިމުކުރުމެވެ. މި ތިލަފަތުން މީސްތަކުންނަށް އެމީހުންގެ ޙައްޤުތައް ކިރައިދޭނެ ބަޔަކު ލިބުމެވެ. އެ މީހުންގެ އަތްމަތީން ޢަދުލު އިންސާފު ޤާއިމުވެ މުޖުތަމަޢަށް އަމާންކަން ލިބުމެވެ. އެ މީހުންގެ އިންސާފުވެރިކަމުން ދުނިޔެއަށް ބާއްޖަވެރިކަން ލިބުމެވެ.

އަލްއިމާމުއްޛަހަބީ ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގައި ޤާޟީ އަލްބަޤިއްލާނީ އަކީ މުޢުތަޒިލާއިންނާއި ރާފީޟާއިންގެ މައްޗަށް މާތް ﷲ އުފުއްލެވި ކަނޑިއެކެވެ. ފާޠިމީންގެ ޙުއްޖަތްތައް ވީދި ކަފާސްވެގެން ދިޔައީ އެކަލޭގެފާނުގެ ގަލަންކޮޅުގެ ތުނޑުންނެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ ވަރަށް ވިސްނުންފުޅު ތޫނު ވަރަށް ވަރަޢުވެރި، ޒާހިދު ބޭކަލެކެވެ. 

Print

ޙައްޖުމަހުގެ އަޅުކަންތަކުގެ ފިޤްހިއްޔާތުގެ ތެރެއިން (2)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ފިޤުހު

 

 އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

(28 ޖުލައި 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރި ބައާ ގުޅޭ)

  • ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީސް ކުރެއްވިއެވެ.  (مَا مِنْ يَوْمٍ أَكْثَرَ مِنْ أَنْ يُعْتِقَ اللَّهُ فِيهِ عَبْداً مِنَ النَّارِ مِنْ يَوْمِ عَرَفَةَ وَإِنَّهُ لَيَدْنُو ثُمَّ يُبَاهِي بِهِمُ الْمَلاَئِكَةَ فَيَقُولُ مَا أَرَادَ هَؤُلاَءِ(6) – ޢަރަފާތު ދުވަހަށް ވުރެ ގިނައިން އެހެން އެއްވެސް ދުވަހެއްގައި، ﷲ  އެކަލާނގެ އަޅުން، ނަރަކައިން  މުއްތި ނުކުރައްވަތެވެ. ހަމަކަށަވަރުން އެކަލާނގެ އެ ދުވަހު ކުއްތަންވެ ވޮޑިގަތުމަށް ފަހު މަލާއިކަތުންނަށް އެކަމާމެދު ފަޚްރުވެރިވެ ވޮޑިގަންނަވާނެއެވެ. ފަހެ، އެކަލާނގެ ވަޙީ ކުރައްވާނެތެވެ. އެބައިމީހުން އެދެނީ ކޮން ކަމެއް ހެއްޔެވެ؟)
Print

ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ މާނަ ފަހުމުކޮށްގަތުމަށް މަގެއް (5)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ދީން

ޑރ. ޢަބްދުލްޣަފޫރު ޢަބްދުއްރަޙީމް، ގ. މަންޒިލް

(31 ޖުލައި 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރެވުނު ހިސާބާ ގުޅޭ)

އަލްފާތިޙާ ސޫރަތުން މުއުމިނުންނަށް ލިބެން އޮތް ބައެއް ފިލާވަޅު

އަލްފާތިޙާ ސޫރަތުގެ ތަރުޖަމާއާއި ތަފްސީރު ނިންމައިލުމުގެ ގޮތުން، މި ތަނުގައި ދެން އެއްޗެއް ލިޔެލާން ގަސްދު ކުރަނީ މި ސޫރަތުން، މިއަދު، މުއުމިނުންނަށް ލިބެން އޮތް ފިލާވަޅަކީ ކޮބައިކަމާ ބެހޭ ގޮތުންނެވެ. މި ގޮތުން، އަޅުގަނޑު ދެ ފިލާވަޅެއް ފާހަގަކޮށްލާން ބޭނުން ވެއެވެ. ބައެއް އާންމު އިސްލާމީ އަދަބުތަކާ ގުޅޭ ފިލާވަޅަކާއި އަދި މިސޫރަތުގެ މައިގަނޑު މައުޟޫއުއާ ގުޅޭ ފިލާވަޅެކެވެ.

Print

އަންހެނުން ފިރިހެނުންނަށް ބަދަލުކުރުން

ޝާޢިއުކުރީ ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން . ހިމެނޭބަޔަކީ ޤުރުއާނާއި ސައިންސް


ޢަބްދުއްދާއިމް އަލްކަޙީލު
ތަރުޖަމާ: ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން



އަންހެނުން ފިރިހެނުންނަށް ބަދަލުކުރުމަކީ، މިޒަމާނުގައި އިބްލީސް ދީފައިވާ މަގުފުރެއްދުމުގެ އާ ވަސްވާހެކެވެ. މާތް ﷲ، އިބްލީސް ސުވަރުގެއިން ނެރެލެއްވި ދުވަހު، އޭނާވަނީ މިކަން ކުރާނެ ކަމަށް ބުނެފައެވެ. އިބްލީހުގެ މިވަސްވާހަށް މުލްޙިދުން ދަނީ އިޖާބަދެމުންނެވެ.

މާތް ﷲ، އިބްލީސް ސުވަރުގެއިން ނެރެލެއްވީއްސުރެ، އޭނާ ވަނީ އިންސާނުންގެ ޢަދާވާތްތެރިއެއް ކަމުގައި ވެފަ އެވެ. އަދި އިންސާނުންނަށް ވަސްވާސްދީ، މަގުފުރައްދައި، މާތް ﷲ ގެ ޚަލްޤުތަކުންގެ ސިފަ ބަދަލުކުރާނެ ކަމަށް އޭނާ ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. މިވާހަކަ، އައްނިސާ ސޫރަތުގެ 119 ވަނަ އާޔަތުގައި ބަޔާންކުރައްވާފައި ވެ އެވެ.
Print

ރޭތަކުގެ ސާހިބާ ކަމަނާ (1)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ޢަޤީދާ

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

އަޅުގަނޑުމެން ފާއިތުކުރަމުން މިދާ ދުވަސްތަކަކީ މަތިވެރި ދުވަސްތަކެކެވެ. ބަރަކާތްތެރި ރޭތަކެކެވެ. ރަމަޟާން މަހުގެ ފަހު ދިހައިގެ ދުވަސްތަކެވެ. ރަމަޟާންމަހަކީ އެ މަހުގެ ފުރަތަމަ ދިހައިގައި ﷲގެ ރަޙްމަތް، މެދު ދިހައިގައި ﷲގެ ފުއްސެވުން، އަދި ފަހު ދިހައިގައި ނަރަކައިން މުއްތިކުރެއްވުން ލައްވައިފައިވާ މަހެވެ. ރަސޫލުﷲގެފާނު ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ.  [وَهُوَ شَهْرٌ أوَّلُهُ رَحْمَةٌ، وَأَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ، وَآخِرُهُ عِتْقٌ مِنَ النَارِ] – ([އެމަހުގެ ކުރީކޮޅުގައި އޮތީ ރަޙްމަތެވެ. މެދުތެރޭގައި އޮތީ ފުއްސެވުމެވެ. ފަހުކޮޅުގައި އޮތީ ނަރަކައިން މުއްތި ކުރެއްވުމެވެ.]) (رواه البيهقى وابن خزيمة)ރަމަޟާންމަހުގެ ކުރީކޮޅުގައި އޮތީ ރަޙްމަތޭ އެންގެވި ބަސްފުޅުގެ މުރާދަކީ ރަމަޟާންމަސް އަންނައިރު އަންނަނީ އެތައް ގިނަގުނަ ހެވަކާއި ލާބަޔަކާ އެކުގައެވެ. އެއީ އަޅުކަމުގެ މޫސުމެކެވެ. ރޯދަވެރީންނަށް މާތްﷲ އެ ކަމުގެ ސަވާބާއި އުޖޫރަ ދެއްވަނީ އެހެން ފަރާތެއް މެދުވެރި ނުކުރައްވައެވެ. 

Print

ކައު ރަސޫލާގެ ސީރަތުގެ މުތީތަކާއި ޝަޛާތަކުން (23)

ޝާޢިއުކުރީ ޢަޒީޒު ޖަމާލު . ހިމެނޭބަޔަކީ ސިޔަރަތު

 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

(22 ވަނަ ދުވަހު ޝާއިޢުކުރި ބަޔާ ގުޅޭ)

442. ހިޖްރައިން ނުވަ ވަނަ އަހަރުގެ ރަޖަބުމަހުގައި ތަބޫކު ހަނގުރާމަ ހިނގިއެވެ. މިއީ ރަސޫލާ ﷺ ކުރެއްވި އެންމެ ފަހު ހަނގުރާމައެވެ. ތަބޫކަކީ މަދީނާއާ 700 ކީލޯމީޓަރު ދުރުގައި އޮންނަ ރަށެކެވެ. 

443. މި ހަނގުރާމަ ހިނގީ ދުނިޔޭގެ އޭރުގެ އެންމެ ބޮޑު ބާރު ކަމުގައިވާ ރޯމަން ދައުލަތާ ދެކޮޅަށެވެ. ރަސޫލާ ﷺ އެކަލޭގެފާނުގެ އަޞްޙާބުންނަށް މި ހަނގުރާމައަށް ތައްޔާރުވެ ވަޑައިގަތުމަށް ގޮވައިލެއްވިއެވެ. 

އިތުރު މަޒުމޫން...

ހަމަމިގަލަމުން

އިދާރާ

ވާހަކަ