އެކްސެލުން ހެދި މުޢުޖިޒާތް
ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން
ޝަބަކަތު މިޝްކާތިލް އިސްލާމިއްޔާ ވެބްސައިޓުގެ މެންބަރަކު، ޝަރުޢީ ފަތުވާއެއް ހޯއްދެވުމަށް އެދިވަޑައިގެން އެ ސައިޓަށް ސުއާލެއް ހުށަހެޅުއްވިއެވެ. އޭނާ ލިޔުއްވާފައި ވެއެވެ. "މި ހުށަހަޅާ ތަސްވީރުތަކާއި އޭގެ ތިރީގައި ލިޔެފައިވާ އެއްޗެއް ބެއްލެވުމަށްފަހު، އޭގެ ޙުކުމް ބަޔާންކޮށްދެއްވުން އެދި ދެންނެވީމެވެ."
އޭނާ ހުށަހަޅާފައިވާ ތަސްވީރުތަކަކީ، ވަރަށް ގިނަ އިސްލާމީ ވެބްސައިޓުތަކުން ފެންނަމުންދާ އެއްޗެކެވެ. އެއީ އެކްސެލުން ހަދާފައިވާ އެއްޗެއް ކަމަށް ބައެއް ލިޔުންތަކުގައި ވެއެވެ. އަދި އެ ލިޔުންތައް އިންޓަރނެޓްގެ އެއް ތަނުން އަނެއް ތަނަށް ނަކަލުކުރެވެމުން ދެއެވެ.
ތިރީގައި މިވަނީ، ނަންގަނެވިދިޔަ މެންބަރު ހުށަހެޅުއްވި ތަސްވީރުތަކާއި، ޝަބަކަތު މިޝްކާތިލް އިސްލާމިއްޔާ އިން ދެއްވާފައިވާ ޖަވާބުގެ ތަރުޖަމާއެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާން ފިޔަވައި އިސްލާމްދީނުގެ އެންމެ މުހިންމު މަޞްދަރަކީ ކީރިތި މާތް ރަސޫލާ މުޙައްމަދު صلّى الله عليه وسلمގެ ސުންނަތެވެ. އެހެންކަމުން ކީރިތި ޤުރުއާނެކޭ އެއްފަދައިން ސުންނަތަކީވެސް އަޅުގަނޑުމެން އެއާމެދު، ރައްކާތެރިވެ، އުނގެނި ދަސްކުރަންޖެހޭނޭ އެއްޗެކެވެ.
އަލްޢައުލަމާ މިބަސް ސިޔާސީ އިޤްތިޞާދީ ފޮތްތަކުގައި މިފަހަކަށް އައިސް ވަރަށް ގިނައިން ބޭނުން ކުރެވިފައި ހުރެއެވެ. މިބަސް ބޭނުން ކުރެވިފައި ހުންނަތަން ފެންނަނީ ދެގޮތަކަށް މާނަ ކުރެވޭ ގޮތުގައެވެ. ބަހުގެ ގޮތުން ބަލާނަމަ ޢައުލަމާ ނުވަތަ ބަވަނަ ކުރުމަކީ އެއްޗެއް މުޅި ދުނިޔޭގައި ބޭނުންކުރާ ކަމުގައި ވުމެވެ. ނުވަތަ މުޅި ދުނިޔޭގައިވެސް އެއް އުޞޫލަކުން އެކައްޗެއް ބޭނުން ކުރަމުން ގެންދިއުމެވެ. އެހެންކަމުން މިބަހުގައި ކުރެވޭ ދެމާނައިން ކުރެ ފުރަތަމަ މާނައަކީ މޮޑަންވުން Modernity ނުވަތަ ޒަމާނީވުމާއި އެއެއްޗެއްގެ މައްޗަށް ބަރޯސާ Inter-dependence ކުރުމެވެ. އަލްޢައުލަމާގެ އިގިރޭސި ބަހުގެ މާނައަކީ Globalization އެވެ. މިބަސް ނެގިފައިވަނީ އިނގިރޭސި ބަހުގެ ((Globe އިންނެވެ.( ދުނިޔޭގެ ބިމުންނެވެ.) ( އަޅުގަނޑުމެން މިއުޅޭ ދުނިޔެ) އޭގެ އަނެއްކޮޅަކީ (World) العا لَم ދުނިޔެއެވެ . އަނެއްމާނައަކީ ކައުނު (Universe ) الكون އެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބަހުން މިކިޔާ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވުމެއް Internationalization)) ނޫނެވެ. އެހެންކަމުން މިދެބަސް އޮޅުވާލައިގެން ބޭނުން ކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.
ޢާއިލާގެ ތެރޭގައި ދެމަފިރިން ގެ މެދުގައި ފުރިހަމަ ހަމަހަމަކަން ޤާއިމުކުރުމަށްޓަކައި އަނބިމީހާ ފިރިމީހާގެ އަމުރަށް ކިޔަމަންގަތުމާއި ، ކައިވެނިކުރާއިރު ވަލީހޯދުން އުވާލުމާއި، ތަރިކަމުދާބެހުމުގައި ފިރިހެނުންނާއި އަންހެނުން ތަފާތުކުރުން ހުއްޓާލުމާއި ،ފުރާވަރުގެ ކުދިންގެމެދުގައި ޖިންސީ ސަަޤާފަތް ހިފެހެއްޓުމެއްނެތި ފެތުރުމާއި ، ކޮންމެ މީހަކަށްވެސް ބޭނުން ޖިންސަކާއެކު އަރާމުޙާޞިލުކުރުމުގެ ޙައްޤުލިބިގެންވާކަން ޤަބޫލުކުރުމަށް، އދ.ގެ އަންހެނުންގެ މަރްކަޒުގެ 53ވަނަޖަލްސާ އިން ގޮވައިލައިފިއެވެ. 
ޚަދީޖަތުގެފާނުގެ ޢުމުރުފުޅާ ބެހޭގޮތުން ލިޔެފައިވާ ލިޔުމެއް، ބައެއް ޢަރަބި ވެބްސައިޓްތަކުން ފެންނަން ފަށައިފިއެވެ. ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم، އެކަމަނާއާ ކާވެނި ބައްލަވައިގެންނެވި އިރު، އެކަމަނާގެ ޢުމުރުފުޅަކީ، 25 (ފަންސަވީސް) އަހަރު ކަމަށް އެ ލިޔުމުގައި ވެއެވެ. ނަމަވެސް، މުސްލިމުންގެ މެދުގައި މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ، އޭރު އެކަމަނާގެ ޢުމުރުފުޅަކީ، 40 (ސާޅީސް) އަހަރު ކަމަށެވެ.
މާތްﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަބުއްދަރްދާ ގެ އަރިހުން އިމާމު އަޙްމަދާއި ،އައްތިރްމިޛީ އާއި އަލްބައިހަޤީ އާއި، އައްޠަބަރާނީ އާއި ،އިބްނު ޚުޒައިމާ އާއި، އަލްޙާކިމު ރިވާކުރެއްވި ޙަދީސެއްގައިވެއެވެ. ރަސޫލުﷲގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. (عَلَيْكُمْ بِقِيَامِ اللَّيْلِ فَإِنَّهُ دَأَبُ الصَّالِحِينَ قَبْلَكُمْ وَإِنَّ قِيَامَ اللَّيْلِ قُرْبَةٌ إِلَى اللَّهِ وَمَنْهَاةٌ عَنْ الْإِثْمِ وَتَكْفِيرٌ لِلسَّيِّئَاتِ وَمَطْرَدَةٌ لِلدَّاءِ عَنْ الْجَسَدِ) "ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށް قيام الليل (ރޭއަޅުކަންކުރުން) ހުއްޓެވެ. ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން އެއީ ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރީގެ ޞާލިޙުންގެ އާދައެކެވެ. ހަމަކަށަވަރުން قيام الليل އަކީ ﷲގެ ޙަޟްރަތާ ކުއްތަންކުރުވާ، ކުށްފާފަތައް ނަހީކުރާ، ފާފަތައް ފުހެލައި، އަދި ހަށިގަނޑާދުރަށް ބަލިމަޑުކަން ފައްސާލައި ކަމެކެވެ."
އަޅުގަނޑު ތަބާވި ޤަޥާޢިދުތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ޤަޥާޢިދަކީ، މީސްތަކުންނާ، އެބައިމީހުންގެ ޒަމާނުގެ ބަހުން މުޚާޠަބުކުރުމެވެ. އެއީ އެބައިމީހުންނަށް ރަނގަޅަށް ފަހުމްވެ ދޭހަވާ ބަހެވެ. އެބައިމީހުންނަށް ނޭގޭ އުނދަގޫ ބަސްތަކާއި ޢާއްމުކޮށް ބޭނުންކޮށް ނޫޅޭ ބީރައްޓެހި ލަފުޒުތައް އަޅުގަނޑު އެއްކިބާކުރަމެވެ. އަޅުގަނޑު ބަލަނީ، ފަސޭހައިން ދޭހަވާ، އަދި ރަނގަޅު މާނަ އެކުލެވޭ ލަފުޒުތައް ބޭނުންކުރުމަށެވެ.
މާތްﷲ ޥަޙީކުރައްވާފައި ވެއެވެ. وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّن بُيُوتِكُمْ سَكَنًا (އަންނަޙުލު: 80) މާނައީ، "އަދި ﷲ، ތިޔަބައިމީހުން ހިމޭންވެތިބޭ ތަންތަން ކަމުގައި، ތިޔަބައިމީހުންނަށް، ތިޔަބައިމީހުންގެ ގެތައް ލެއްވިއެވެ." އެހެންވީމާ، މުސްލިމުންގެ ގެދޮރު ވާންޖެހޭނީ، ހަމަޖެހިގެން ދިރިއުޅެވޭ ތަނެއް ކަމަށެވެ. އެތަނުގައި ދިރިއުޅޭއިރު އުފަލާއި އަރާމާއި ހިތްހަމަޖެހުން ލިއްބައިދޭ ތަނެއް ކަމަށެވެ. ހީވާގިކަމާއެކު އެކިއެކި ވަޒީފާތައް އަދާކުރުމަށްފަހު، އެނބުރި އައިސް، އަމާންކަމާއެކު އަރާމުކުރުމުގެ ވަގުތުތައް ހޭދަކުރެވޭ ތަނެއް ކަމަށެވެ.
މިއީ، ލީބިޔާގެ އަލްޤިޔާދަތުއްޝަޢުބިއްޔާ އަލްއިސްލާމިއްޔާ އަލްޢާލަމިއްޔާ އިން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވެރިރަށް މާލޭގައި، 19 ނޮވެމްބަރ 2007 އިން 20 ނޮވެމްބަރ 2007 މ. އަށް ބޭއްވި ސެމިނާރ އަށް ހުށަހެޅުނު ކަރުދާހެކެވެ. މިކަރުދާހުގެ އަޞްލު، ޢަރަބި ބަހުން ތައްޔާރުކުރައްވައި، ސެމިނާރއަށް ހުށަހެޅުއްވީ، އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު ޤުބާދު އަބޫބަކުރެވެ. މިކަރުދާސް ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ދެއްވިކަމަށްޓަކައި ސެމިނާ އިންތިޒާމުކުރެއްވި ފަރާތްތަކަށް އިޚުލާޞްތެރި ޝުކުރު ދަންނަވަމެވެ.
ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ޥަތަޢާލާ، އެކަލާނގެ އަޅުތަކުންގެ ތެރެއިން ރަސޫލުބޭކަލުން ފޮނުއްވައި، އެބޭކަލުންނަށް ޥަޙީ ބާވައިލެއްވީ، ވަހުމުގެ އަނދިރީގެ ތެރެއިން، ޙަޤީޤަތުގެ އަލިކަމުގެ ތެރެއަށް މީސްތަކުން ނެރުއްވުމަށްޓަކައެވެ. އަދި މީސްތަކުން، އެމީހުންގެ ހަވާނަފުސާ ތަބާވުން ނަހީކުރައްވައި، ވިސްނައި ފިކުރުހިންގުމަށް އަމުރުކުރެއްވުމަށްޓަކައެވެ.
މިއީ، ލީބިޔާގެ އަލްޤިޔާދަތުއްޝަޢުބިއްޔާ އަލްއިސްލާމިއްޔާ އަލްޢާލަމިއްޔާ އިން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވެރިރަށް މާލޭގައި، 19 ނޮވެމްބަރ 2007 އިން 20 ނޮވެމްބަރ 2007 މ. އަށް ބޭއްވި ސެމިނާރ އަށް ހުށަހެޅުނު ކަރުދާހެކެވެ.
ފަލަސްޠީނަކީ މެދުތެރޭ ކަނޑާއި އުރުދުން ކޯރާ ދެމެދުގައި އޮތް ބިމެވެ. މިއަދު މި ބިން ވަނީ އެތައް ބަޔަކަށް ބައި ކުރެވިފައެވެ. އިސްރާއީލާއި ހުޅަނގު އައްސޭރި އާއި ޣައްޒާ އޮތީ ފަލަސްޠީނުގެ ބިމުގައެވެ. ހަމަ އެފަދައިން މިއަދުގެ އުރުދުން އާއި ލުބުނާނާއި ސޫރިޔާގެ އިމުގެ ތެރޭގައި ވެސް ޤަދީމީ ފަލަސްޠީނަށް ނިސްބަތްވާ ބިންތައް އެބަހުއްޓެވެ. ވަކި ވެރިކަމެއްގެ ގޮތުގައި 1921 ވަނަ އަހަރު އުރުދުންގެ ރަސްކަން ޤާއިމުވުމުގެ ކުރީގައި އުރުދުން ނުވަތަ އެއިރުގެ ނަމުން ނަމަ "އިމާރަތު ޝަރްޤުލް އުރްދުން" އަކީ ވެސް ފަލަސްޠީނަށް ނިސްބަތްވާ ބިމެއްގެ ގޮތުގައި އޮތްތަނެކެވެ. މިހާރުގެ ފަލަސްޠީނު މީހުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި ފަލަސްޠީނަކީ "އިމާރަތު ޝަރްޤުލް އުރުދުން" )ޓްރާންސްޖޯރޑާން( ނުހިމެނޭ ގޮތަށް "ފަލަސްޠީނުގެ ޤައުމީ ޤަރާރު" ގައި ބަޔާން ކުރެވިފައިވާ ފަދައިން 1920 ވަނަ އަހަރުން 1948 ވަނަ އަހަރަށް "ބްރިޓިޝް މޭންޑޭޓް ޕަލެސްޓައިން" ގެ ގޮތުގައި އޮތް ސަރަޙައްދެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ޢާއްމު ގޮތެއްގައި މިއަދު ފަލަސްޠީނުގެ ނަމުން އިޝާރާތް ކުރެވެނީ ހުޅަނގު އައްސޭރި އާއި ޣައްޒާގައި ފަލަސްޠީނުގެ ޢަރަބިންގެ ވެރިކަން ހިނގާ ސަރަޙައްދަށް އެކަންޏެވެ. ފަލަސްޠީނުގެ ޝަހަރުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިއްމު ޝަހަރަކީ ޤުދުސްއެވެ. ޤުދުސް ނުވަތަ އޫރު ޝަލީމަކީ ފަލަސްޠީނުގެ ހިތެވެ.