އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

ނިޔާ ކަނޑައެޅުމުގައި މީސްތަކުން އެއް ރައުޔެއްގެ މައްޗަށް ޖަމާކުރުމުގެ ޚިޔާލުގެ ބާނީއަކީ އިބްނުލް މުޤައްފަޢު ކަމަށް ބައެއް ދާރިސުން ދެކެވަޑައިގަންނަވައެވެ. ޢަބްދުﷲ ބުނުލް މުޤައްފަޢު ޢައްބާސީ ދައުލަތުގެ މުއައްސިސު އަބޫ ޖަޢުފަރުލް މަންޞޫރަށް މި ޚިޔާލު އެރުއްވެވީ އޭނާ ލިޔުއްވި ސިޓީފުޅު (ރިސާލަތުއް ޞަޙާބަތި) ގައެވެ. މި ސިޓީފުޅުގައި ފިޤްހީ ޙުކުންތައް ޖަމާކުރައްވައި އެއާ އެއް ގޮތަށް ނިޔާ ކަނޑައެޅުމަށް ޤާޟީންނަށް އަމުރުކުރެއްވުމަށް ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ.(1)

ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން


ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ވެރިރަށް ރިޔާޟުގެ ދެކުނުން އެ ރަށާ 130 ކިލޯ މީޓަރު ދުރު ހިސާބެއްގައި ވަޅުލެވިފައިވާ ކިއްލާއެއް ފެނުމުން، އެއީ ޢާދުބާގައިގެ މީހުންގެ ބިނާއެއް ކަމަށް ހީކުރެވުނެވެ. ނަމަވެސް ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާއިން ވަނީ، ރަސްމީކޮށް އެކަމާ ދެކޮޅު ހަދާފަ އެވެ. އެހެނީ އެ ކިއްލާއަކީ، މިޞްރުގެ އިސްކަންދަރިއްޔާގައިވާ ޤައިތަބާއި ގަނޑުވަރަށްވުރެ ކުޑަ ތަނެކެވެ.

އެއަށްފަހު ސެޓެލައިޓުން ނެގި ފޮޓޯތަކެއްގެ އެހީގައި، ޢުމާނުގެ ބިމުން ކިއްލާއެއް ހޯދުނެވެ. ދެން އެއީ ޢާދުބާގައިގެ މީހުންގެ ބިނާއެއް ކަމަށް ހީކުރެވުނެވެ. ނަމަވެސް އެއީ ޢާދު ބާގައިގެ މީހުންގެ ބިނާއެއް ކަމާމެދު ޢުމާނުންވަނީ ރަސްމީކޮށް ދެކޮޅު ހަދާފަ އެވެ.

އިތުރަށް...

ކޮމަންޑޫ ޢަލީ އިބުރާހީމް

ހިނިތުންވުމުގެ ސިފައަކީ މާތް ﷲ އިންސާނާއަށް ދެއްވި ސިފަތަކުގެ ތެރެއިން މާތް ސިފައެކެވެ. ހިތްހެޔޮކަމުގެ ޢަލާމާތެކެވެ. އޯގާވެރިކަމާއި އަޅާލުން ދައްކުވައިދޭ ކަމެކެވެ. އަނެއް އިންސާނާގެ ނަފުސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ތިމާއަށް ދެވޭ ފަރުވާއެއްވެސްމެއެވެ.އެހެން ޢިބާރާތަކުން ދަންނަވާނަމަ އެއީ ބުރަ މަސައްކަތެއް ނުވަތަ ބޮޑު ހޭދައެއް ނުކޮށް އަނެކާއަށްދެވޭ އަގު ނުކުރެވޭފަދަ އަގު މާތްވި ހަދިޔާއެކެވެ. ވީއިރު، އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ކޮންމެ މީހަކުވެސް އަގަކާ ނުލައި ލިބިލައްވާފައިވާ މިހަދިޔާ އެންމެ ފައިދާހުރި ގޮތުގައި

 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

(18 މެއި 2020 ވަނަ ދުވަހު ޝާއިޢުކުރި ބަޔާ ގުޅޭ)

345.  ހިޖްރައިން 8ވަނަ އަހަރުގެ ޖުމާދަލް އާޚިރާ މަހު ރަސޫލާ ﷺ ޢަމްރު ބުނުލް ޢާޞަށް ވިދާޅުވިއެވެ. [إني أريد أن أبعثك على جيش فَيُسلِّمك الله ويُغْنِمُك– ([ތިމަންކަލޭގެފާނު ލަޝްކަރެއްގެ ވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ކަލޭގެފާނު ފޮނުއްވަން ގަސްތުކުރައްވަމެވެ. މާތް ﷲ ކަލޭގެފާނަށް ސަލާމަތްކަން ދެއްވައި ޣަނީމާ ދެއްވާނެތެވެ.]) [1] އެހިނދު އެކަލޭގެފާނު ދެންނެވިއެވެ. [އަޅުގަނޑު އިސްލާމްދީނަށް ވަނީ މުދަލުގެ އެދުމުގައެއްނޫނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އަޅުގަނޑު އިސްލާމްވީ ޖިހާދުކުރުމުގެ އެދުމުގައެވެ. އޭރުން ﷲގެ ރަސޫލާއާއެކު އުޅެވޭނެތީއެވެ.] ފަހެ ރަސޫލާ ﷺ ޙަދީސް ކުރެއްވިއެވެ. [يا عمرو نِعْمَ الْمَالُ الصَّالِحُ لِلْمَرْءِ الصَّالِحِ [2]– ([އޭ ޢަމްރުގެފާނޭވެ! ޞާލިޙު މީހަކަށް ލިބިފައިވާ  މުދަލުގެ ހެޔޮ ރަނގަޅުކަމާއެވެ.])

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

މާތް ﷲ އެ ދެބަފައިކަލުންނަށް ރުއްސުންލެއްވި ޖާބިރު ބިން ޢަބްދުﷲގެފާނުގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެއެވެ. رسول الله صلى الله عليه وسلم ޙަދީސްކުރެއްވިއެވެ. [رَحِمَ اللَّهُ رَجُلًا سَمْحًا إذا باعَ، وإذا اشْتَرى، وإذا اقْتَضى] (1) ([ވިއްކާއިރުގައްޔާއި ގަންނައިރުގައްޔާއި ދަރަންޏަށްދޭއިރުގައި ސަމާޙަތްތެރިކަމާއެކު މުޢާމަލާތު ކުރާމީހާއަށް ﷲ ރަޙްމަތް ލައްވާށިއެވެ!])  މިއީ އިސްލާމްދީނުގެ ސަމާޙަތްތެރިކަން(2) ހާމަކޮށްދޭ ވަރަށް ރިވެތި ބަސްފުޅެކެވެ. ރަސޫލާ މި ބަސްފުޅުގައި އޭނާގެ މުޢާމަލާތުތަކުގައި ސަމާޙަތްތެރި މީހާއަށްރަޙްމަތްލެއްވުމަށް މި ވަނީ ދުޢާކޮށް ދެއްވައިފައެވެ. 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ  

ޢާފިޔަތު ބިން ޔަޒީދު ބިން ޤައިސަކީ އަބޫ ޙަނީފާގެ ދަރިވަރެކެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ ޚަލީފާއިންދެކެ ބިރުފުޅުނުގަނެ ޢަދްލު އިންސާފު ޤާއިމުކުރެއްވުމުގެ ބުރަ މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރެއްވި ޤާޟީއެކެވެ. 

ޢަބްދުލްޣަފޫރު ޢަބްދުއްރަހީމު ގ.މަންޒިލް

 

ސިލްސިލާގެ ކުރު ތައާރުފެއް

'ކީރިތި ޤުރުޢާނު ފަހުމްކޮށްގަތުމަށް މަގެއް' މިސިލްސިލާ ގެނެސްދިނުމުގެ ބޭނުމަކީ، މިސިލްސިލާއަށް ދެވިފައިވާ ނަމުން އިޝާރަތް ކުރެވޭ ފަދައިން، ކީރިތި ޤުރްއާނުގެ މާނަ ދެނެގަތުމަށް އެހީވެ ދިނުމުގެ ގޮތުން މަގެއް ކޮށައިދެވޭތޯ މަސައްކަތްކުރުމެވެ. ކީރިތި ޤުރްއާނުގެ ރިސާލަތަކީ، މެސެޖަކީ، ކޮބައިތޯ ދެނެގަތުމަށްޓަކައި އެހީތެރިކަމެއް ފޯރުކޮށް ދެވޭތޯ ބެލުމެވެ. 

މުޙަންމަދު ޝުޖާޢު ޢަބްދުއްރަޙީމް

ކީރިތި ޤުރްއާނުގައި ތަރިތަކުގެ ތަފާތު މަރްޙަލާތަކުގެ ވާހަކަ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައި ވެއެވެ. އެކަލާނގެ ވަޙީކުރައްވާފައި ވެއެވެ. " وَإِذَا النُّجُومُ انكَدَرَتْ" (سورة التكوير  2) މާނައީ: [އަދި، ތަރިތަކުން އޭގެ އަލިކަންގޮސް ކިލަނބުވެ، އަލި ފަނޑުވެއްޖެ ހިނދެވެ." އަދިވެސް ވަޙީކުރައްވައެވެ. " فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ" (سورة المرسلات 8) މާނައީ: [ފަހެ، ތަރިތަކުން އޭގެ އަލިކަން ފުހެވިއްޖެ ހިނދެވެ.]

ތަސްވީރު މަޒުމޫނު

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

ނޯޓު:  މިއީ ތަޞްވީރީ މަޒުމޫނެކެވެ. މި ބާވަތުގެ މަޒުމޫނާއި ލިޔުންތަކަކީ ފަހަކަށް އައިސް ޚަބަރުފަތުރާ ވަސީލަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ވަރަށް ބާރަށް ފެތުރެމުން އާއްމުވަމުންދާ ތަޢުބީރުކުރުމުގެ އައު ގޮތެކެވެ.

ތިރީގައި މިގެނެސްދޭ ފޮޓޯތަކަކީ  ވަރަށް ޢިބްރަތްތެރި ފޮޓޯތަކެކެވެ. މިއީ ޒުވާނަކު މަހެއްހާދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނަގާފައިވާ 600ފޮޓޯގެ ތެރެއިން ހޮވާލައިފައިވާ ފޮޓޯކޮޅެކެވެ.  ދޫނިޖޯޑެއް ގުޅިގެން އެ ޖޯޑުގެ ގެ ބިނާކުރާ ގޮތް ދައްކާދޭ ފޮޓޯތަކެކެވެ. ﷲގެ ކުޅަދުންވަންތަކަން ހާމަކޮށްދޭ ފޮޓޯތަކެކެވެ.

ޢަބްދުﷲ ނަޢީމު އިބްރާހީމް

ޖޫން 1984 ގައި އަމްރިތްސަރްގެ ސަވްރަން މަންދިރާ (ފައްޅިއެއް) ޚިލާފަށް ސިފައިންގެ ކޯޓްގައި ޝަރީޢަތެއް ފެށުނެވެ. އިންޑިއާގެ ސިފައިން ހިންގި މި ތަޙުޤީޤު ގެނަމަކަށް ކިޔާފައިވަނީ އޮޕަރޭޝަން ބްލޫސްޓަރ އެވެ. ސަވްރަން މަންދިރަކީ ސިކުންގެ ވަރަށް މުޤައްދަސް ތަނެކެވެ. މި ޙާދިސާގެ ސަބަބުން ސިކުންގެ ތެރޭގައި "ޝަހީދު" ވުމުގެ ފޯރި އުތުރު އަރައިގެންފިއެވެ. އެންމެ ފަހުން ގޮސް 31 އޮކްޓޯބަރ 1984 ގައި އިންޑިއާގެ އޭރުގެ ބޮޑުވަޒީރު އިންދިރާ ގާނދީގެ ގައިކޮޅަށް ބަޑިޖަހާ އަވަހާރަކޮށްލައިފިއެވެ. މިކަމެއް ކުރީ އެކަމަނާގެ ބޮޑީގާޑަކަށް ހުރި ސިކުންގެ މީހެކެވެ.

 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

(އިއްޔެގެ ބަޔާ ގުޅޭ)

330. ހިޖްރައިން 8ވަނަ އަހަރުގެ ޖުމާދަލް އޫލާ މަހުގައި ޣަޒްވަތު މުއުތާ ( މުއުތާ ހަނގުރާމަ) ހިނގިއެވެ. ރަސޫލާ ﷺ މި ހަނގުރާމައިގައި ބައިވެރިވެ ވަޑައިނުގެންނެވިޔަސް މި ހަނގުރާމައަށް ޣަޒްވާ އޭ ކިޔުނެވެ. 

331. މި ހަނގުރާމަ ހިނގަމުންދިޔައިރު މާތްﷲ އެކަލާނގެ ރަސޫލާއަށް މި ހަނގުރާމަ ހިނގަމުން ދިޔަގޮތް ވަގުތުން (ލައިވްކޮށް) ދެއްކެވިއެވެ. 

އަބްދުލްޣަފޫރު އަބްދުއްރަހީމު ގ.މަންޒިލް

(27 މެއި 2020 ގައި ޝާއިޢުކުރި ބަޔާ ގުޅޭ)

މި ލިޔުމުގެ ފުރަތަމަ ބައިގައި، އިސްލާމް ދީނުގައި، ދީނުގެ މަފްހޫމަކީ ކޮބައިކަމާއި އެ މަފްހޫމުގެ މާނަ ފަހުމުކުރުމުގެ ގޮތުން ދެނެގަންނަން ޖެހޭނޭ ހަތަރު ލަފްޒެއްގެ މާނަ ބަޔާންކުރެވުނެވެ. ދީނާއި އިސްލާމާއި ޝަރީއަތާއި ފިގުހާއި މި ހަތަރު ލަފްޒުގެ މާނައެވެ. މީގެ ތެރެއިން ދީނާއި އިސްލާމުގެ މާނަ ގުޅެނީ، މާތްކަލާނގެއަށް އީމާންވެ، ހެޔޮ ކަންތައްތައް ކޮށް، އަދި، ނުބައިކަންތައް ކުރުމުން ދުރުވެ، އެކަލާނގެއަށް ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކުރުމާކަން އެބައިގައި ބަޔާންކުރެވުނެވެ. ޝަރީއަތާއި ފިގުހުގެ މާނަ ގުޅެނީ ހެޔޮގޮތަކީ ކޮބައިކަން ކަނޑައަޅައިލުމާއި، ތަފްސީލީ ސިފައެއްގައި، އެ ގޮތް ބަޔާންކުރުމާކަން ވެސް ފުރަތަމަ ބައިގައި ބަޔާންކުރެވުނެވެ. 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

ކުވައިތު ޔުނިވަރސިޓީގެ (އައްޝަރީޢާ ވައް ދިރާސަތުލްއިސްލާމިއްޔާ) މަޖައްލާއިން މި ޝައްވާލު މަހުގެ 6 ން 7 ށް (29- 30 މޭ ގައި)  ކޮރޯނާ ޖާއިހާއާ ބެހޭގޮތުން އިފްތިރާޟީ މަހާސިންތާއެއް ބާއްވައިފިއެވެ. މި މަހާސިންތާއަށް ޢިލްމީ  26  ކަރުދާހެއް ހުށައެޅުނެވެ. މި ކަރުދާސްތަކަށް މާކުސް ދެއްވުމުގައި 56 ނިޔާވެރިން ބައިވެރިވެ ވަޑައިގަތެވެ. 

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

 

 

އަބޫ ޢުމަރުލް އުޒްދީ  ބޮޑުފުޅުވީ ޤާޟީންގެ ހިޔާވެއްސެއްގައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ބަފައިކަލުންނަކީ ވެސް ޤާޟީއެކެވެ. އަލްމަންޞޫރާ ސަހަރުގެ ޤާޟީ ކަމަށް އެކަލޭގެފާނު އިސްކުރެވުނީ ހިޖްރައިން 284ވަނަ އަހަރުގައެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ ވަރަށް ވަރަޢުވެރި ޒާހިދު ނަޒާހަތްތެރި ބޭކަލެކެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ އަތްޕުޅުމަތިން އެތައް ބަޔަކު ދީނީ ތަޢުލީމު އުނގެނިފައި ވެއެވެ. 

މުޙަންމަދު ޝުޖާޢު ޢަބްދުއްރަޙީމު

ހަނަފަސްކަމަށް މަޝްހޫރު ސަޢޫދީ ޢަރަބިޔާގެ ސަރަޙައްދެއް ކަމަށްވާ [ރުބުޢުލް ޚާލީ] ގައި ހިނދިފައިވާ ދެކޯރު ދެމިގެން ގޮސްފައިވާ ރޮނގު ފެނުމުން އެމެރިކާ މީހުން ޢަޖާއިބުވިއެވެ.

ދެކޯރު ދެމެދުގައި އިންސާނުން އެފަދައެއް ދެކިފައި ނުވާފަދަ ގަދަފަދަ ބިޔަ ޢިމާރާތް ތަކެއް ފެނުމުން އެތައް މަޝްވަރާ ތަކަކަށްފަހު އެއްބަސްވީ އެއީ ކީރިތި ޤުރްއާނުގައި އެބައެއް ސިފަކުރައްވާފައިވާ އިރަމްގެ ގަނޑުވަރުތައް ކަމަށެވެ.

ލިޔުނީ: އަޙްމަދު އަޖްމަލް ޙާމިދު

އަހަރެން ދެއަތް އުފުލާލީ ނާއުންމީދުން ފުރިގެންވާ ހާލުއެވެ. އަރަހެންގެ ހާލަތާ މެދުއެވެ. މިދެއަތް އެފަރާތަކަށް އަދައިގެން އުފުލާލެވުނު އިލާހާމެދުވެސްމެއެވެ.

ޔާ ﷲ އެވެ. އިބަ އިލާހުގެ ދީނަށް އުޅެގެން މިއަޅާއަށް ވިފައިދާއެއް ނެތެވެ.

އިބަ އިލާހު އެންގެވިހާ ކަމެއް ކުރުމުން، އިބަ އިލާހު ނަހީކުރެއްވިހާ ކަންކަން ނުކުރުމުން މިއަޅާއަށް ޙާޞިލްވި އެއްޗެއް، ކަމެއް ނެތެވެ.

ޢަބްދުﷲ ނަޢީމު އިބްރާހީމް

އިންސާނާގެ ލޮލަކީ ޢަޖާއިބެއް ކަހަލަ އެއްޗެކެވެ. ލޯ މަރާލީމާ އެއްވެސް އެއްޗެއް ނުފެނެއެވެ. އަނދިރިކަން ފެތުރިދެއެވެ. ދުނިޔެ ހަމަ އޮތް ގޮތަށް އޮވެއެވެ. އެކަމަކު ލޯ މަރާލައިގެން ހުންނަ މީހާއަކަށް އެ ދުނިޔެ އެއް ނުފެނެއެވެ. ކައިރީގައި ހުރި ހުރިހާ އެއްޗެއް ހުރެއެވެ. އެކަމަކު ނުފެންނާތީ ހުންނަކަން ނޭނގެނީއެވެ.

އިބްރާހީމް ރަޝީދު މޫސާ

308.ރަސޫލުﷲ ﷺ  ޚައިބަރުގައި ހުންނަވަނިކޮށް ޙަބަޝާއަށް ހިޖްރަކުރެއްވި މުސްލިމުން ރަސޫލާގެ އަރިހަށް ވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އެބޭކަލުންގެ ތެރޭގައި ޖަޢުފަރު ބިން އަބީ ޠާލިބުގެފާނު ވެއެވެ. އެބޭކަލުން މަދީނާއަށް ވަޑައިގެންނެވީތީ ރަސޫލުﷲ ﷺ  ވަރަށް އުފާފުޅުކުރެއްވިއެވެ. މިކަމާ ބެހޭގޮތުން ރަސޫލުﷲ ﷺ  ޙަދީސް ކުރެއްވިއެވެ. [ތިމަންކަލޭގެފާނަށް ބޮޑަށް އުފާފުޅުކަން ލިބިވަޑައިގަތީ  ޚައިބަރު ފަތަޙަކުރެވުނީތީ ކަމެއް ނޫނީ ޖަޢުފަރު ބިން އަބީ ޠާލިބުގެފާނު ވަޑައިގަތީމާ ކަމެއް އެނގިވަޑައެއް ނުގަންނަވައެވެ.]  ( رواه الحاكم وقوّاه الألباني في فقه السيرة)