މުޙަންމަދު ވަޙީދު މަޑުލު 
މިއީ، ގްރީކް ދެ ލަފުޒަކުން ހެދިފައިވާ ބަހެކެވެ. އެއްލަފުޒަކީ ބައޯސް އެވެ. މާނައަކީ ޙަޔާތެވެ. އަނެއް ލަފުޒަކީ، ގްރެފީން އެވެ. މާނައަކީ ''ލިޔުން'' އެވެ. ބައަގްރަފީއަކީ އަދަބިއްޔާތުގެ ލިޔުންތަކުގެ ތެރޭން އެއް ވައްތަރެވެ. ބައަގްރަފީގެ މާނައަކީ، ޙަޔާތާމެދު ލިޔެފައިވާ ލިޔުމެކެވެ.
މިއީ އެކި އެކި މީހުންގެ ޙަޔާތާމެދު ލިޔެފައިވާ ލިޔުމެވެ. މި ވައްތަރުގެ ލިޔުން ވާހަކައެއްގެ ސިފައިފައި ލިޔެފައި ހުރެ އެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިއީ ޙަޤީޤަތުގެ މައްޗަށް ބުރަވެ، މީހެއްގެ ޙަޔާތުގެ ދުވަސްތަކުގައި ކަންތައްތައް ހިނގައި ދިޔަ ގޮތުގެ މައްޗަށް ލިޔެފައިވާ ލިޔުމެކެވެ.
އެމެރިކާގެ ރައީސް ބަރެކް ޙުސައިން އޮބާމާ ، މިދިޔަ ބުރާސްފަތިދުވަހު ޤާހިރާގެ ކައިރޯ ޔުނިވަރސިޓީގައި އިސްލާމީ އުއްމަތާ މުޚާޠަބުކުރައްވާ ދެއްވި ޚިޠާބާމެދު ތަފާތު ފަރާތްތަކުން ފާޅުކުރަމުންދަނީ ތަފާތުޚިޔާލުތަކެވެ. މިޞްރުން ރަސްމީސިފައެއްގައި ، މިއީ ވަރަށްތާރީޚީ ޚިޠާބެއްކަމުގައި ސިފަކުރިއިރު، ޢާއްމުންގެ ވަރަށް ގިނަބަޔަކު ބުނީ މިއީ ވަރަށް އަނަރޫފަ ޚިޠާބެއްކަމަށެވެ. ބައެއްމީހުން ބުނާގޮތުގައި މިއީ " ތިޔަބޭފުޅުންގެ ޕްރޮގްރާމް " ފަދަ ނުވަތަ " ތިޔބޭފުޅުންނަށްޓަކައި ހޮވާލައިފާ ރީތި ލަވަކޮޅެއް " ފަދަ ޕްރޮގްރާމެކެވެ.
މަތީގައި އެވަނީ، ސާލިމުލް ޖީރާންގެ ނަމުގައި މީހަކު، މަޖައްލާއެއްގައި ޝާއިޢުކޮށްފައިވާ ލިޔުމެއްގެ ސުރުޚީގެ ޚުލާޞާ ތަރުޖަމާއެކެވެ. އެސުރުޚީގެ ދަށުގައި އޭނާ ލިޔެފައިވެއެވެ.
އަނގޮޓި އެޅުމަކީ، އެންމެ ބޯދާ އާދަކާދަތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެކެވެ. އެ އާދަ ފެށުނު ގޮތަކާއި ތާރީޚެއް ނޭގެއެވެ. ބައެއް މީހުންގެ ނަޒަރުގައި، އަނގޮޓި އަޅަނީ، ވަށް އެއްޗެއް އަޅަންވެގެންނެވެ. ވަށްއެއްޗެއް އަޅަނީ، ވަށްބޮޅަކީ، އެންމެ ފުރިހަމަ ބައްޓަން ކަމުގައި ޤަބޫލުކުރެވިގެންނެވެ.
ފާހަގަ ކުރެވިފައި އެވާ އައިކަންގައި މޯބައިލްފޯންތަކުގައި ބޭނުން ކުރެވެމުންދާ ޑިޖިޓަލް ޤުރުއާނުގެ ބައެއް ޕުރޮގުރާމުތަކުގައި ކުށެއް އެކުލެވިގެންވާކަމަށް އަޅުގަނޑަށް ލިބުނު މެއިލްއެއްގައި ވެއެވެ. ވީމާ އެންމެހާ ބޭފުޅުންގެ ސަމާލުކަމަށް މިކަން ގެންނެވުން އެދެމެވެ. 
ފަންހާމަހަކީ މޫދުގައި އުޅޭ ވިހަ ބާވަތުގެ މަސްތަކުގެ ތެރެއިން އެއްބާވަތެއްގެ ވިހަމަހެކެވެ. ފަންހާމަހަށް އިނގިރޭސި ބަހުން ކިޔަނީ ލަޔަންފިޝް އެވެ. އަދި މިމަހަށް މިނޫން އެތައް ނަމެއް ކިޔައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ޓާކީ ފިޝް، ޑްރެގަން ފިޝް، ސްކޯޕިއަން ނުވަތަ ފަޔަރ ފިޝް ވެސް ކިޔާއުޅެއެވެ. މިމަސް ފާހަގަވެގެންދަނީ މީގައި ވަކިވަކިން ހުންނަ ދިގުކަށިތަކުން ނެވެ. އާންމުކޮށް ހުންނާނީ ރަތް، ފެހި، ނޭވީ ފެހި، މުށި، އޮރެންޖް، ރީނދޫ، ކަޅު އަދި މެރޫން ނުވަތަ ހުދުކުލައިން ރޮނގުދަމާފައި ހުންނަ ގޮތަށެވެ.
ޝާކިރު 
ކީރިތި ޤުރުއާނަށް ފަހު އިސްލާމްދީނުގެ އެންމެ އިސް މަސްދަރަކީ ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ގެ ސުންނަތެވެ. 
އިސްލާމީ ދައުލަތް ނިކަމެތިވާން ދިމާވީ މައިގަނޑު ދެސަބަބަކާއި ހެދި ކަމަށް މުއައްރިޚުންނާއި ސިޔާސީ ތަޖްރިބާކާރުން ބަޔާން ކުރައްވައެވެ. އެއީ އިސްލާމުންގެ ތެރޭގައި އުފެދުނު ތަފާތު މައްސަލަތަކުގެ ސަބަބުން އައި ފިތުނަވެރި ޙަރަކާތާއި އިސްލާމީ އުއްމަތުގެ ތެރެއަށް ވަންނަމުން ދިޔަ ބޭރުގެ ނުފޫޒުތަކުގެ އަސަރުންނެވެ.