ހިނގާރާއި ކާކިބާ
މުޙަންމަދު ޝާހިދު ޙަލީމް (2001)
ރޯދަމަހަކީ ވެސް އަޖައިބެއް ކަހަލަ މަހެކެވެ. އެހެން މަސްމަހު ކައިބޮއި ހަދާ ގިނަ ވަގުތުގައި، ރޯދަމަހު މި ތިބެނީ ނުކައެވެ. އަނެއްކޮޅުން ރޯދަމަހު ކައިބޮއި ހަދާ ކުޑަ ވަގުތުކޮޅުގެ ތެރޭގައި، ބައެއް މީހުން، އެހެން މަސްމަހު ކައިބޮއި ހަދާ ވަރަށް ވުރެން ގިނައިން ކައިބޮއި ހަދައެވެ. އަދި އެހެން މަސްމަހު ކެއިންބުއިމަށް ޚަރަދުކުރާ ވަރަށް ވުރެން ބޮޑަށް ޚަރަދުކުރެއެވެ. ރޯދަމަސް ވެފައި މި އޮންނަނީ، ދުވާލު ނުކައި ހައިބަނޑަށް ތިބުމުގެ މަހަކަށް ވާ ފަދައިން، ރޭގަނޑު ތަފާތު ވައްތަރުގެ ކެއިންބުއިންތަކުން ބަނޑު ފުރައިލާ މަހަކަށެވެ.
ބައިވެރީން:
ރޯގާއަކީ ވަރަށް އާންމު އެއްޗެކެވެ. މިޒަމާނުގައިވެސް އަދި އެޒަމާނުގައިވެސް ވަރަށް ޢާންމު އެއްޗެކެވެ. އޮފީސް މަދަރުސާ ފަދަ ތަނަކަށް ނުދެވުނަސް ނުވަތަ މަކަރެއް ހަދާލިޔަސް އެ މަކަރެއް ފޮރުވާން ފަސްއަޅާން އޮންނަ އެއްޗަކީ ރޯގާއެވެ. މިބުނި ރޯގާއަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ވެސް ބާރުގަދަ ނުފޫޒު ގަދަ އެއްޗަކަށް ވެފައި އޮންނަނީ އަކީވެސް މަދެއްކޮށެއްނޫނެވެ. މިލިޔުމުގައި އަޅާ ކިޔާލެވިފައިވަނީ މިފަދަ ދެ ހާދިސާއިން ރޯގާގެ މާޒީގެ މިސާލަކާއި މިޒަމާނުގެ މިސާލެކެވެ
އާންމުކޮށް އަޅުގަނޑުމެން އަޑުއަހަނީ އަބަދުވެސް އިންސާނުން ދުވަހަކަށްވުރެ ދުވަހެއް ގައިބާރުދެރަވެ މުސްކުޅިވާ އަޑެވެ. ނަމަވެސް މިފަހަރު މުޅީން ޚިލާފެވެ. މިފަހަރު އަޅުގަނޑު ތިޔަބޭފުޅުން ނަށް މި ގެނެސްދެނީ ދާދި މިދާކަށް ދުވަހު ރާއްޖޭގެ ރަށެއްގައި އުޅުނު މުސްކުޅިޔަކު ޒުވާނަކަށް ވީގޮތުގެ ވާހަކައެވެ. ނަމަވެސް މަޞްލަޙަތަށްޓަކައި އަޅުގަނޑު މިވަނީ ރަށާއި މީހުންގެ ނަން ހިސާބަކަށް ބަދަލުކޮށްފައެވެ. ކޮންމެއަކަސް ވާހަކައިގެ ފޮނި މީރުކަމާއި ތިޔަބޭފުޅުންނާ ދެމެދުގައި ވާ އުނދުޅިޔަކަށް ވާކަށް އަޅުގަނޑު ނެތީމެވެ. ކުރިޔަށް ވަޑައި ގަންނަވާށެވެ.
ޅޮހީ ދޮންއައްޔަކީ އާދަވެގެން މަސްބާނަން ގޮސް އުޅޭ ކެޔޮޅެކެވެ. މަސްވެރިކަމުގެ ކޮންމެ ބާވަތެއްގެ ނަން ކީ ކަމުގައިވިޔަސް، ދޮން އަލީ ފަރިތަނޫން މަސްވެރިކަމެއް މީހަކަށް ކުރެވިފައެއް ނެތެވެ. އަދި ދޮން އަލީ ބުނާގޮތުން ކުރިޔަށް އޮތްތާނގައި ނުވެސް ކުރެވޭނެއެވެ.. 
މޫސަ އާއި، ދޮން ސަންޕަ އާ ދެ މީހުން އިނދެގެން އުޅޭތާ އަށެއްކަ އަހަރު ވެއްޖެ އެވެ. ދެ މީހުން މެ އިނީ އަލަށެވެ. ދިރި އުޅެނީ ދޮން ސަންޕަގެ މަންމަގެ ފަރާތުން ލިބިފައިވާ އޭނާގެ ގޭގަ އެވެ. 
ޢަބްދުﷲ ޞާދިޤު 
މީހުން ބުނެއުޅޭ ގޮތުގައި ހުވަފެނަކީ، ބިލާހެކެވެ. ބިލާހަކީތޯ އެވެ. ބަސްފޮތް ބުނާގޮތުގައި އެއީ ޙަޤީޤަތެއް ނޫންކަމެކެވެ. އަދި އަސްލެއް ނުވާ ފެނުމެކެވެ. 
ޢަބްދުﷲ ނަޢީމު އިބްރާހީމް
އެއްގޮތެއްގައި ސާބިތުވެ ހުރުމަކީ ވަރަށް ރަނގަޅު ސިފައެއްކަމުގައި ބުއްދިވެރީން ބުނާތީ އަޑު އަހަން. އެހެން ކަމަށް ވާނަމަ، މި ޤައުމުގައި އެ ސިފަ އެންމެ ފުރިހަމަޔަށް ހުރި އެކަކުކަމުގައި ހަމަ ގައިމުވެސް އަޅުގަނޑު ވާނެ. 1978ގައި އުފަންވީއްސުރެ އަޅުގަނޑު ފަކީރު އަދި މިހުންނަނީ މި ގޮތަށް. ހަނގުރާމައިގެ މައިދާނެއްގައި ފައިތިލަ ސާބިތުކޮށްގެން ހުރި ފަހުލަވާނަކު ފަދައިން، ހަމަ އެންމެ ފިޔަވަޅެއްވެސް ކަސިޔާރު އަތަކަށް ފިރާލާފައެއް ނޯންނާނެ. ވެހޭހާ ވާރެޔާ ދެހާ އަތްވާ ޖެހޭގައި ވައިގެތެރޭ އަޅުގަނޑުގެ އެންމެ ބޮޑު އުފަލަކީ، މި ޚިދުމަތް ތިޔަ ބޭފުޅުންނަށް ފޯކޮށްދިނުން. ޤައުމު އަޅުގަނޑަށް ކޮށްދެނީ ކޮންކަމެއްތޯ ބެލުމުގެ ބަދަލުގައި އަޅުގަނޑުވެސް ބަލަނީ، އަޅުގަނޑަށް ޤައުމަށް ކޮށްދެވޭނީ ކޮންކަމެއްތޯ؟ 
އާދެ! ފަތިހަކީ ވަރަށްވެސް ރީތިފަތިހެކެވެ. އުޑުމަތި ނުހަނު ސާފުވެފައި ވައިރޯޅި ވަރަށްވެސް މަޑެވެ. އިރުގެ އަލިކަން ދުނިޔެއަށް އަޅުވާލުމަށް ތައްޔާރުވަނީއެވެ. ރަށަކީ ޗިކެންފުއްޓެވެ. ގެއަކީ ދަނބުރުއްދޮށުގެއެވެ. ރައިވެރިބޭ އެއިނީ ރުކަށް އަރަންދާންވެގެން ބަދިގޭގައި ކާށެވެ. ކުރިމަތީގައި އެހެރީ އުސްތުނބަށް އަރުވާފައިހުރި ކަނޑޫތައްޓެކެވެ. ތުންތެޅިލާފައިހުރި ބޯތަށީގައި އެހެރީ ލަނޑާގަރުދިޔައެވެ. ގޭނި ހުނިކޮޅުހުރި ތަގަރި އެހެރީ އަތްފޯރާ ހިސާބަށް ކައިރިކޮށްލާފައެވެ. ރުށްއަރާކަމުގެ ހެކި ދައްކަނީ ލާހިތަށީގައި އެހެރަ ހަވީރީ ހަކުރެވެ. ކަމުން އެގެންދަނީ ވަރަށް އަވަސްއަވަހަށެވެ. ކައި އަވަދިވެގެން ބޭރަށްނުކުމެ، ފެންތުޅަލެއްނަގައި އަތްދޮވެލައިގެން ކޮޅަށްހުރެ ފެން ބުއިލެއް އަވަސްކަމުން، މިއަކަނުން ފޭބިފެނުން ބަޑާއި މޭމަތި އެހެރީ ހިސާބަކަށް ތެމިފައެވެ. 
މި ފަހަރު ސަމާސާ އަދަބުގެ މި ޞަފުޙާގައި ލިޔެލަން މިއޮތީ އަޅުގަނޑު ވަރަށް ޤަދަރު ކުރާ ޢިއްޒަތްތެރިޔަކަށް ދިމާވި ކަމެއްގެ ވާހަކަ އެވެ. އޭނާ އަޅުގަނޑަށް ކިޔައިދެއްވި ގޮތަށް މިވާހަކަވެސް ތިޔަ ބޭފުޅުންނާ ހަމަޔަށް ހުށަހަޅާލެވޭތޯ ބަލާނަމެވެ. ސީދާ މައުޟޫޢަށް ޖެހިލުމުގެ ކުރިން އިތުރު ދެއެއްޗެއް ދަންނަވާލިޔަ ދެއްވާށެވެ! 
އާދަމް ނަޞީރު އިބްރާހީމް/ތޮއްޑޫ 
ފަންޑިތަވެރިކަމަކީ، ޤަދީމީ ދިވެހިންގެ އާދަކާދައިގެ އެއްބައެވެ. ގަބޫލުކުރުންތަކާއި ފިކުރުތަކުގެ ވެސް އެއްބައެވެ. ދިރިއުޅުމުގައި ދިމާވާ ދަތިތަކާއި، ބަލިޙާލާއި، ތަދުމަޑުކަމުގެ ވަގުތުގައި އެންމެ އަވަހަށް ފިކުރުތައް ފިރާލާ އެއް ދިމާޔަކީ، ފަންޑިތަވެރިކަމުގެ ފަރާތެވެ. ޝިފާއާއި ބާއްޖަވެރިކަން ލިބިގަތުމަށެވެ. ރޯދި ބަރަކާތް އިތުރުކުރުމަށެވެ. ދިރިއުޅުން ތަނަވަސްކުރުމަށެވެ. އުފަލާއި ހިތްހަމަޖެހުމާއެކު އާއިލާ ދުޅަހެޔޮކަންމަތީ ލެހެއްޓިގެންވުމަށެވެ. މި ފަދަ ކޮންމެ ކަމަކަށް އެދި ކުރެވޭ އެންމެ ޚާއްޞަ އެއްކަމަކަށް ވެފައި އޮންނަނީ، ފަންޑިތަވެރީންނޭ ކިޔާމީހުންގެ ކިބައިން ކޮންމެވެސް ކަންތައްތަކެއް ލިބިގަތުމެވެ. 
އެތަން މިތާނގައި މީހުންނަށް ނަކަތްތެރިކަން ކޮށްދީ ރާހިބަލައި އުޅޭ ނުޖޫމީންގެ މީހަކު އެއްދުވަހަކު، ގޮސް ޢަރަބީންގެ ކުޑަވަރެއްގެ ރަށަކަށް ފައިބާއްޖެ އެވެ. ދެން އެރަށުގައި ހިނގަމުން ގޮސް، ރަނގަޅުހެން ހީވާ ގެޔަކަށްވަދެ، ތިމަންނާއީ ބީރައްޓެއްސަކީމޭ ބުނެފި އެވެ. މީގޭގެ ވެރިމީހާ، ވަންނާށޭ ބުނެ ވައްދާފައި، މީނާއަށް މެހުމާނުގިރީ ކުޅައުމައިގެން އުޅެގެންފި އެވެ.
